Politika

Jadranka Selhanović

Ne mogu nam oduzeti pravo da odbranimo Crnu Goru

Mar 14, 2020 4 Komentara

(15 riječi)

*Oni koji se navodno pozivaju na Sv. Petra Cetinjskog i citiraju njegove poslanice, nikakao da pomenu onu najjaču i slobodno mogu reći najuzvišeniju poruku: KO CRNOGORSTVU NE BIO VJERAN SVUĐ BOGOM I LJUDIMA BIO ĆERAN.




Već dva mjeseca sa poznate adrese stižu glasne  poruke da ostanemo po strani, da se ne petljamo u pitanja koja, kako kažu, ne padaju udio nekrštenima, odnosno ne tiču se onih, koje nazvaše lažnim ljudima sa lažnom vjerom. I možda bi se uz sve uvrede koje izgovaraju, nekako i prešlo preko toga, da im to ne služi samo da prikriju pravi cilj. A cilj je rušenje ili bolje reći nestanak države Crne Gore. E pravo da se brani i odbrani Crna Gora ne može niko oduzeti. Jer suverena, nezavisna, višenacionalna, viševjerska, antifašistička i evroatlanska Crna Gora je najviša svetinja svima onim koji je osjećaju svojom, i koji nemaju rezervnu domovinu.

Taj nauk a i zavjet dala nam je postberlinska Crna Gora koja je udarila čvrste temelje multinacionalnoj, multikonfesionalnoj, multikuluralnoj, građanskoj, emancipatorskoj  Crnoj Gori. Na tim temeljima je postala i opstaje vjekovima. Takva Crna Gora, za razliku od one, koja je drugačije mislila i činila, rekla je glasno NE FAŠIZMU 13. jula 1941. godine. Bilo je to NE kome se zadivila čitava Evropa. Takva Crna Gora je 1945. godine, povratila sve ono što  joj je oduzela tzv. Podgorička skupština 1918. godine, i postala ravnopravna federalna jedinica u okviru jugoslovenske federacije.

Srpskoj pravoslavnoj crkvi nova, socijalistička Crna Gora, nije bila po željenoj mjeri i ukusu. A nije ni mogla biti, jer njena  ideologija je bila poražena, ali, ipak  su tu novu Crnu Goru i poštovali i priznavali. A danas njihovi predstavnici to vrijeme prikazuju   kao period  u kome su bili  mučeni i tamničeni, zabranjivani, ostavljani na milost i nemilost, kako kažu „bezbožničkoj komunističkoj diktaturi“.  A, je li baš tako bilo?  Dokumenta govore drugačije. Mi koji čuvamo istorijske izvore,  najčeće kada hoćemo da ih prestavimo javnosti  objavimo ih integralno. Ne presuđujemo i ne namećemo njihovo tumačenje. Iz tog razloga, a u cilju  istine  pročitaću vam cjelokupan  dokument- pismo, koje je napisano 1958. godine. Pismo je napisao Filaret Koprivica, tadašnji iguman Cetinjskog manastira i uputio ga prvoj državnoj i partijskoj ličnosti u Crnoj Gori, Balažu Jovanoviću. Evo što piše iguman Filaret.

 

                                           Uvaženom gospodinu,

 

                  Blažu Jovanoviću, predsjedniku Narodne Skupštine NR Crne Gore

                     

                                                                                                Titograd

                                        Uvaženi gospodine predsjedniče

 

    Uvjeren u Vašu dokazanu blakonaklonost prema mojoj skromnosti, smatrao sam za obaveznu dužnost, da se u svojstvu ponovnog nastojatelja Manastira Cetinjskog predstavim Vašoj visokoj ličnosti i lično pohvalim udio  Vaše zasluge, da moja skromnost ponovo dođe na moje staro mjesto pod Orlov krš.

    Zato uzimam slobodu, da se pismenim putem javim i da dam izraz dubokog poštovanja i neizmjerne zahvalnosti na svemu što ste učinili meni lično, kao i cjelokupnome sveštenstvu Narodne Republike Crne Gore. Uvjereni budite, da sam uvijek, na svakom mjestu i u svakoj shodnoj prilici, iskreni i otvoreni tumač Vaše neizmjerne dobrote i pravičnosti prema svakome u opšte, a naročito podvlačim Vaše humano djelo u pogledu materijalne pomoći sveštenstvu. Jer ste vi jedini Predsjednik Narodne Republike, koji ste prvi poslije oslobođenja nagradili sveštenstvo svoje republike sa odijelom, obućom i finansijskom pomoću. Dakle, u vrijeme, kada je smatrano, da je izvjesno sveštenstvo najgrešnije, Vi ste sa svojom velikodušnošću svima oprostili i kao što rekoh, čak ih nagradili kao sve ostale smrtne ljude. Porde toga, Vaše moralne vrline i zasaluge, u  javnom ophođenja prema sveštenstvu: u kancelariji, na ulici, u gostioni i na svakom javnom mjestu, vidno je zapažen Vaš susret pun kulture i prava čovječnosti, na osnovu čega bi crnogorsko sveštenstvo imalo pravo i bilo dužno da Vam još za vrijeme Vašeg života, podigne zaslužni spomenik. Jer uzvišeni primjer Vaše pravičnosti i rodoljubivog ponašanja, stvarali su i bodrili dobru volju ostalim  organima Narodne Vlasti naše Republike: kojima se takođe duguje zahvalnost više, nego li organima ostalih republika Federacije. A ovo ja ne govorim kao neki šovinista, nego želim, da i na ovaj način, kao pravi Crnogorac, iznesem prava fakta i prikažem stvari onakve kakve jesu. Slobodan sam ovdje napomenuti i to, da Vam je poznato kako mnozina, iz redova neodgovorne javnosti, kritikuje i osuđuje crnogorsko sveštenstvo: kako ono nije na svome pravom mjestu i td. Dočim, Vi ste uvijek zastupali gledište da je naše sveštenstvo vazda bilo dobro i da ono ne mora snositi odgovornosti za grijehe onih koji nijesu znali pokazati pravi izlaz na putu kojim ih oni vode..... Ali, sreća je uvijek bila u tome što su u svakom periodu crnogorske istorije, iz naroda iznicali pojedini velikani koji su mogli i znali spasiti opštu narodnu situaciju. Ja, bez laskanja, Vašu Visoku ličnost smatram i uvršćujem u prve redove naših pomenutih Velikana. Prema tome, kao što gore napomenuh, podići Vam za života spomenik i od strane sveštenstva, pa neka to bude i DEVETO ČUDO, kako su sveštenici podigli spomenik jednome velikome i mnogozaslužnome Komunisti. Ovoliko dosta do druge prilike, ili ličnog viđenja, nego izvinite na dosadi i želim Vam dobro zdravlje i napredak u svakom dobrom djelu. Izvolite takođe primiti topli pozdrav i uvjerenje o mom dubokom poštovanju. 

 

 

Manastir Cetinjski                                                               Vaš odani:

22. februar 1958. god.                                      nastojatelj manastira Cetinjskog

                                                                                              iguman,

                                                                                     Filaret Koprivica

ZBJ, 107/58.

 

 

Ovakvih i sličnih pisama sačuvano je dosta.                                                                                       

                                                        

Smatram da neće biti odviše da vam pročitam i kratko pismo  patrijarha srpskog Vikentija, koji nakon službenog boravka u Crnoj Gori avgusta 1957. godine upućuje pismo na istu adresu, predsjedniku  Blažu Jovanoviću.

Patrijarh Vikentije piše:  

Vrlopoštovani gospodine Predsjeniče,

    Smatram za prijatnu dužnost da vam najtoplije blagodarim na svemu što ste za mene i za članove moje pratnje učinili prilikom mog boravka u Crnoj Gori.

     Naročitu Vam zahvalnost dugujem na prijateljskom prijemu i na razgovoru po pitanjima koja se tiču Države i Crkve i radujem se što ću biti u mogućnosti da arhijerejima Srpske Pravoslavne Crkve prikažem, ne samo Vaše shvatanje državnih i crkvenih odnosa, nego da ukažem na sve ono što ste učinili i činite u koris našeg sveštenstva.

     Želeći Narodnoj Republici Crnoj Gori svaki napredak i Vama lično svako dobro i uspjeh u radu, molim Vas Gospodine predsjedniče, da i ovom prilikom uz srdačan pozdrav izvolite primiti uvjerenje o mom dubokom postovanju,

27.avgust 1957.g.                                   AEM. PATRIJARH SRPSKI

                                                                   (Arhiepiskop mitropolit)

 Beograd                                                                  Vikentije

                                                         

U današnje vrijeme ovakvih pisama i dobronamjernih posjeta nema. Nasuprot, danas se pišu neka drugačija pisma i šalju zastrašujuće poruke. I sve navodno zbog nametnute im ugroženosti, obespravljenosti, otimanja. A ko je uistinu ugrožen, i  ko uistinu otima?  Samo ću pomenuti  Rumiju, taj veličanstveni simbol crnogorskog suživota.       

No, svjedoci smo  da  je ipak sva njihova priča,  odnosno sva njihova muka i  neprebol  21. maj 2006. godine,  Crna Gora koja se okrenula samoj sebi. I upravo tu boljku ovih dana zdušno pokazuju.  Kunu i proklinju sve one koje ne mogu da ubijede da ima išta preče od svoje države, od naše Crne Gore. Pozivaju se na Sv. Petra Cetinjskog. Navodno citiraju njegove  poslanice. No, nikakao da  pomenu onu  najjaču i slobodno mogu reći najuzvišeniju  poruku, KO CRNOGORSTVU NE BIO VJERAN SVUĐ  BOGOM  I  LJUDIMA  BIO  ĆERAN.