Istorija

Na današnji dan rođen Krsto Zrnov Popović

Sep 13, 2020 0 Komentara

(15 riječi)

General crnogorske vojske Krsto Todorov-Zrnov Popović, rođen je 13. septembra 1881. godine u Cucama, a ubijen je u oružanoj borbi od strane operativne potjerne grupe OZN-e, u noći između 13. i 14. marta 1947. godine u mjestu zvano Bojanje brdo u Cucima.

 

Bio je plemeniti čojski junak, vitez, crnogorski riter jednog herojskog doba, vojskovođa! Cio svoj život, kao vojnik, oficir i političar posvetio je domovini Crnoj Gori, njenom barjaku, pravu, časti i slobodi. Živio je i poginuo kao crnogorski suverenista.

Svojim ideološkim revolucionarnim protivnicima, koji su ga gonili poslije Drugog svjetskog rata, poručio je: “Svoju sam zaždio svijeću. Predati se ne mogu i neću. Imaju pravo da me ubiju, nemaju pravo da mi sude. Da me živog uhvate to neće dočekati. Svoje stare kosti ostaviću u zemlji za čiju slobodu sam cijeloga života krv svoju prolijevao”.

I u junačkoj smrti bio je slobodan čovjek: znao je da bi mu, u slučaju da je uhvaćen živ, bilo suđeno pred prijekim revolucionarnim sudom gdje bi imao ponižavajući tretman. Njegov čvrst karakter nije to dopuštao i zato je rađe izabrao smrt u oružanoj borbi s goniocima, nego li zatvor i likvidaciju pred streljačkim vodom. Sa pogibijom Krsta Zrnova Popovića okončana je epoha klasične, stare, konzervativne i herojske Crne Gore. Ona je svakako zalazila i bila na izdisaju, a on je ipak bio njen potonji vitez i paradigmatični predstavnik, principijelan, do smrti dosljedan i njoj odan.

Krsto Zrnov Popović bio je učesnik balkanskih ratova (1912-1913) i prvog svjetskog rata (1914-1916) do pada Crne Gore pod okupaciju Austro-Ugarske. Istaknuti je junak Mojkovačke bitke 6 i 7. januara 1916. godine. Od 1916. do 1918. godine bio je zatočen u austro-ugarskom logoru Boldogason. Po oslobođenju iz konfinacije vratio se u Crnu Goru. Bio je žestoki protivnik srpske okupacije i aneksije Kraljevine Crne Gore, sprovedene 1918. godine.

 

Krsto Zrnov Popović bio je vojni vođa Božićnog ustanka januara 1919. godine protiv srpske okupacije i nasilne aneksije Crne Gore, lider Petrovdanskog ustanka jula 1919. godine, podignutog opet protiv srpske vojske, žandarmerije i bjelaša, čovjek i oficir koji je bio vrhovni komandant svih crnogorskih komita od 1919. do 1922. godine. Krsto je bio potonji komandant crnogorske vojske u egzilu u Italiji. Početkom 1922. godine je emigrirao u Argentinu, u kojoj je boravio do kraja 1929. godine, kada se prebacio u Belgiju, gdje je provodio prognaničke dane sve do 1931. godine.

Nakon dobijene amnestije vratio se u Kraljevinu SHS. Po povratkuživi u Cucima i povremeno u Nikšiću: pripadao je opozicionoj i antirežimskoj Crnogorskoj stranci (federalistima). Stranka je bila zabranjena i progonjena pod režimom diktature kralja Aleksandra Karađorđevića. Krsto Popović je bio od početka 1942. do druge polovine 1944. godine, kao predstavnik umjerenog krila crnogorskih indipendista, suverenista, na čelu crnogorske nacionalne zelenaške vojske, odnosno, “Crnogorske nacionalne komande” i komandnat njene “Lovćenske brigade”, boreći se za crnogorsku državnu nezavisnost, odbranu i afirmaciju crnogorske nacionalne posebnosti.

Kad je rasformirana crnogorska vojska u Italiji i kad su italijanske vlasti donijele odluku da se politički aktivni Crnogorci protjeraju sa njene teritorije Krsto Popović je, sa grupom od oko 50 Crnogoraca, zajedno sa, Živkom Nikčevićem, Vaskom Marojevićem, Markom Matanovićem i drugim vođama crnogorske emigracije, otisao u Argentinu. Oni su krenuli iz Napulja 18. januara 1922. godine. U Argentinu su stigli 14. februara 1922. godine, nakon skoro jednomjesečne prekookeanske plovidbe brodom. Iz Argentine kolonija crnogorskih emigranata, na čelu sa Krstom Popovićem, Živkom M. Nikčevićem, Vaskom Marojevićem i Markom Matanovićem, održavala je stalnu prepisku i komunikaciju sa crnogorskom Vladom u Parizu i Rimu na čijem se čelu tada nalazio divizijar Milutin Vučinić.

U ime grupe “crnogorskih ustasa”, kako su se potpisivali, koji se nalaze u Argentini, Krsto Popović, Živko Nikčević, Marko Matanović i Vasko Marojević 9. oktobra 1922. poslali su izjavu solidaranosti s crnogorskom kraljevskom vladom u izganstvu, u kojoj se izražava odanost kraljici Mileni, te osuđuju postupci Jovana S. Plamenca.

Predsjedniku crnogorske Vlade u egzilu divizijaru Milutinu M. Vučiniću, Krsto Popović, Živko Nikčević, Marko Matanović i Vasko Marojević 28. maja 1922. godine iz Buenos Airesa napisali su pismo “Bježi mi kugu s ognjišta mila”, u kojemu govore o svojoj izgnaničkoj sudbini u Argentini, kao i o vijestima koje dobijaju u vezi sa Crnom Gorom, te planiranim akcijama koje namjeravaju preduzeti za crnogorsku stvar, itd.

U Argentini je Krsto Popović kao politički emigrant ostao do druge polovine 1929. godine. Krsto Popović je želio da napusti Argentinu i da pređe u Rusiju ili neku drugu evrospku zemlju, ali to nije bilo relano moguće izvesti, što se jasno vidi u pismu generalu dr Antu Gvozdenovicu, predsjendiku crnogorske Vlade u egzilu u Rimu, od 15. maja 1924. godine.