Dok je predveče najavljivao prekid zasijedanja Skupštine Crne Gore i nastavak za 23. maj, predsjednik Skupštine Andrija Mandić obznanio je važnu vijest: predstavnici partija parlamentarne većine i zvanično su predali u skupštinsku proceduru Prijedlog rezolucije o genocidu u Jasenovcu, a tekst rezolucije potpisali su svi poslanici vladajućih partija – njih 43 – osim predstavnika albanskih partija koji participiraju u izvršnoj vlasti.

Tekst rezolucije se, kako saznaje Pobjeda, suštinski ne razlikuje od sadržaja ,,Rezolucije o ustaškom genocidu nad Srbima, Jevrejima i Romima u NDH 1941-1945“, koju je decembra 2021. godine u Skupštini Srbije odbacila ogromna većina Vučićevih SNS i Dačićevih SPS poslanika!

TEŠKI PREGOVORI I ULTIMATUM SPAJIĆU

Više izvora iz parlamentarne većine kazalo je za naš list da su juče u Skupštini Crne Gore vođeni vrlo neprijatni razgovori lidera PES-a Spajića sa Andrijom Mandićem i Milanom Kneževićem, dvojicom čelnika najsnažnijih prosrpskih i proruskih stranaka parlamentarne većine.

Premijeru je oštro zaprijećeno da će biti uskraćena parlamentarna podrška svim odlukama koje budu donošene na sjednicama Spajićevog kabineta. To, u svakodnevnom poslu, znači – blokadu rada Vlade Crne Gore.

Prema informacijama Pobjede, predstavnici ključnih stranaka parlamentarne većine su žustro podsjetili Spajića na njegova obećanja od prije nekoliko dana, kada je bio izričit da će tekst rezolucije o genocidu u Jasenovcu biti, prije crnogorskog praznika 21. maja, predložen na usvajanje poslanicima u crnogorskom parlamentu.

U ,,prijateljskom ubjeđivanju“, kažu naši izvori, prednjačio je Milan Knežević koji, očito, dobro zna koliko vrijedi Spajićeva riječ. Zato je i obavljen pritisak, prvo medijski, potom politički, na kraju i lični.

SPAJIĆEVA OBEĆANJA…

Još 10. maja, predsjednik Demokratske narodne partije Milan Knežević pozvao je premijera Milojka Spajića – nakon prvih pregovora predstavnika parlamentarne većine – da najkasnije do petka 17. maja dostavi Skupštini prijedlog rezolucije o genocidu u Jasenovcu.

Knežević se pozvao na stav samog premijera Spajića koji je samoinicijativno obećao da će njegova partija povući prvi korak i predložiti rezoluciju o Jasenovcu u crnogorskom parlamentu na usvajanje.

“Pošto je premijer Milojko Spajić juče pred čitavom crnogorskom javnošću saopštio da će podnijeti rezoluciju o genocidu u Jasenovcu, javno ga pozivam da dostavi prijedlog rezolucije o genocidu do sljedećeg petka kako bi, po skraćenoj proceduri, u Skupštini osudili genocid nad srpskim, jevrejskim i romskim narodom u Jasenovcu”, naveo je Knežević u saopštenju za javnost 10 maja.

Kada se u igru ubjeđivanja premijera umiješao i Aleksandar Vučić, politički mentor ovdašnjih prosrpskih političara, djelovalo je da će i premijer Milojko

Spajić, kako je bilo i dogovoreno, predati tekst rezolucije o genocidu u Jasenovcu na usaglašavanje parlamentarne većine čak i prije već zakazanog samita balkanskih lidera i oproštajnog susreta sa Oliverom Varheljijem u Kotoru.

“S obzirom na to da za genocid u Jasenovcu nije potrebno raditi nikakva dodatna istraživanja, konsultovati eksperte, da su brojke od najmanje 700.000 ubijenih Srba, Jevreja i Roma istinite, neumoljive i užasavajuće, smatram da je sasvim dovoljno vremena da se rezolucija o genocidu u Jasenovcu i zvanično formalizuje do kraja nedjelje”, najavio je Knežević početkom ove sedmice.

Djelovalo je da ide po planu, a onda je došla neočekivana vijest, iz susjedstva, od države članice Evropske unije.

UPOZORENJE IZ ZAGREBA

Hrvatski ministar vanjskih poslova Gordan Grlić Radman uručio je 15. maja crnogorskom kolegi, ministru Filipu Ivanoviću, protestnu notu zbog najave predsjednika crnogorskog parlamenta Andrije Mandića da će politički predstavnici srpskog naroda, uz podršku koalicionih partnera iz parlamentarne većine, predložiti u Skupštini rezoluciju o genocidu u Jasenovcu.

Hrvatska vlast se potrudila da protestna nota odmah dopre do javnosti: uticajni Večernji list je konstatovao da hrvatska vlast ,,apostrofira neprimjerenost manipulacijom žrtava Jasenovca u političke svrhe, kao instrumentalizovanost Hrvatske za tamošnju unutrašnju politiku“.

U noti se izražava zabrinutost zbog činjenice da se politizuje spomen na žrtve Jasenovca i da se sve zloupotrebljava i stavlja u kontekst rezolucije o Srebrenci a sve ,,za unutrašnja politička nadmetanja u Crnoj Gori“.

“U razgovoru sa ministrom Ivanovićem izrazio sam čuđenje i zabrinutost zbog toga što se uopšte i raspravlja o rezoluciji o Jasenovcu”, kazao je Grlić Radman.

A onda je hrvatski ministar odigrao ključni potez i poslao jasno upozorenje zvaničnoj Podgorici – da bi se crnogorska ,,avanutura“ sa guranjem rezolucije o Jasenovcu mogla ,,negativno odraziti na evropski put Crne Gore, ali i na naša bilateralna pitanja“.

Tu je političku poruku iz Zagreba premijer Spajić, koji navodno ne mari za politiku, ipak dobro razumio i opet je juče zauzeo stav da ,,ne može bez dodatnih konsultacija sa evropskim partnerima, stavljati rezoluciju o genocidu u Jasenovcu u skupštinsku proceduru.

,,PAD NA BETL“

Da li je tokom samita u Kotoru bilo nekih dodatnih konsultacija Vučića sa Mandićem i Kneževićem, nema zvanično potvrđenih informacija.

Izvjesno je da su dvojica političkih prvaka srpskog bloka u Crnoj Gori juče bili izričiti – ako Spajić i njegovi ne predaju rezoluciju o Jasenovcu u skupštinsku proceduru, izgubiće svaku političku podršku, a Vlada Crne Gore će biti potpuno blokirana.

Na Spajićev pokušaj da odgodi odluku – pričom da još ne postoji konačan tekst rezolucije i da su potrebne dodatne konsultacije sa Zagrebom zbog mogućnosti da Hrvatska ospori dobijanje IBAR-a u junu – Knežević i Mandić nijesu reagovali.

Baš kao i na očajnički pokušaj lidera PES-a da zaprijeti mogućim izlaskom iz koalicionog sporazuma. Lideri nekadašnjeg Demokratskog fronta znali su da je u pitanju prizemno političko blefiranje: Spajiću su samo u ruke ,,tutnuli“ Prijedlog rezolucije o genocidu u Jasenovcu i naglasili da sve ,,treba da bude završeno“ do prekida skupštinskog zasijedanja, radi odlaska na prijem koji premijer priređuje u Vili Gorica povodom Dana nezavisnosti.

Ostalo je poznato: svi poslanici PES-a potpisali su se ispod teksta razolucije i otišli na koktel povodom 21. maja.

Ima tu više od simbolike, riječ je o pravom razotkrivanju stvarne pozicije Milojka Spajića i njegove stranke unutar parlamentarne većine: baš kada organizuju hepening povodom dana crnogorske nezavisnosti, premijer i njegov PES su pokazali koliko su politički i lično zavisni od ovdašnjih srpskih i ruskih stranaka i Vučićevog Beograda.