Radovi na rekonstrukciji i sprovođenju konzervatorskih mjera na dvorcu kralja Nikole na Topolici u Baru su započeti 7. Novembra 2023. godine, na osnovu ugovora za izvođenje radova između Opštine Bar i izvođača radova “KOTO” DOO BG. Rok za završetak radova predviđenih glavnim konzervatorskim projektom, izrađenim od strane licencirane firme RESTRARTING d.o.o. iz Budve  i navedenim ugovorom je 9 mjeseci, odnosno, 07. 8. 2024. godine.

Tokom sprovođenja konzervatorskih mjera, odnosno, izvođenja konzervatorsko-restauratorskih radova, pažljivim i odgovornim pristupom prema objektu Dvorca – nepokretnom kulturnom dobru od nacionalnog značaja, izvođač radova je otkrio značajne nalaze koje nije bilo moguće sagledati u fazi izrade glavnog projekta. Novootkriveno stanje  je dokumentovano i elaborirano kroz 15 stručnih izvještaja, dostavljenih Upravi za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore, u cilju prikupljanja smjernica i saglasnosti za dalje adektvatno sprovođenje konzervatorsko-sanacionih mjera.

Svi navedeni nalazi će biti sastavni dio dopunjenog glavnog konzervatorskog projekta, kao i projekta uređenja enterijera dvorca kralja Nikole, čija izrada je u toku, saopšteno je iz Opštine Bar.

Urađene su analize statike i konstrukcije  (krovne konstrukcije, međuspratnih tavanica, nosivih i pregradnih zidova), analize zatečenog stanja fasade i istraživanje originalih slojeva, analize fasadne stolarije (stepen oštećenosti, vrsta drveta, izgled i dimenzije profila, tipologija bravica, intervencije nastale tokom eksploatacije objekta i sl), analize zatečenih i novootkrivenih podnih obloga iz poznijeg perioda (materijalizacija, dimenzije, slogovi ). Važno je naglasiti da je najveći dio novih podataka otkriven tek kada se počelo sa radovima na restauraciji, odnosno skidanjem slojeva boje sa zidova i stolarije, odnosno slojeva podnih obloga.

Značajnija saznanja su vezana za otkrivanje boje nezidne  dekoracije koja se prožima segmentno kroz sve spratove objekta. Zidovi prostorija su, uglavnom, bili geometrijski podijeljeni na polja, oivičena bordurama sa gornje i donje strane, kao i prema uglovima.

U nekim slučajevima zid je širokom trakom odvojen od plafona. Primijetno je postojanje sokle, koja je kroz različite bojene slojeve mijenjala visinu i tonalitet. Tokom vremena upotrebljavale su se druge slikarsko-dekorativne tehnike. U nekim od kasnijh slojeva pronađen je papirni tapet a u pojedinim prostorijama primjetno je šablonsko oslikavanje zidova, uz pomoć valjaka . Ostaci ovakvog dekorisanja zidova dobro su očuvani na pojedinim pozicijama.

Svi slikarsko-konzervatorsko-restauratorski radovi će se izvoditi u skladu sa savremenim principima zaštite, uz primjenu kvalitetnih, kompatibilnih materijala i tehnika, u skladu sa pravilima konzervatorske struke, uz anagažovanje adekvatne stručne radne snage kako bi se obezbijedila autentičnost i očuvao integritet objekta/kulturnog dobra , uz primjenu svih konzervatorskih mjera propisanih i odobrenih od strane Uprave za zaštitu kulturnih dobara.

Takođe, sve novootkrivene situacije in situ i ponuđena varijantna rješenja njihove konzervacije/restauracije (kroz pomenutih 15 stručnih elaborata) potrebno je da prođu analizu i razmatranje stručnih lica Uprave za zaštitu kulturunih dobara Crne Gore, kako bi ovaj nadležni državni organ dao dalje smjernice i saglasnosti za sprovođenje konzervatorskih mjera na objektu.

Imajući u vidu navedeno, neophodno je produžiti rok za izvođenje radova, kako bismo omogućili kvalitetnu i pažljivu sanaciju Dvorca, u kontekstu činjenice da se ovako kompleksni i obimni zahvati na ovom kulturnom dobru nisu obavljali nakon sanacije od posljedica katastrofalnog zemljotresa iz 1979.

Produženjem roka  omogućiće se potrebno vrijeme  za dodatnu analizu novootkrivenog stanja i određivanje adekvatnih konzervatorskih mjera, uz optimalno izvođenje radova, na najvišem nivou kvaliteta i uz potpuno poštovanje autentičnosti objekta.