Istorija

Feljton: Deset decenija od donošenja nelegalnog i nelegitimnog akta regenta-kralja države Srba, Hrvata i Slovenaca (SHS) Aleksandra Karađorđevića (V)

Kako je ukinuta autokefalna Crnogorska pravoslavna crkva

Mar 18, 2020 3 Komentara

(15 riječi)

Akt o ukidanju autokefalne Crnogorske crkve nije bio baziran na Ustavu Kraljevine Crne Gore, Ustavu Sv. Sinoda Crnogorske crkve i zakonitim već na nelegalnim odlukama tzv. ‘’Podgoričke velike narodne skupštine’’ te falsifikovanim i, kao takvim, bezvrijednim aktima Sv. Sinoda Crnogorske crkve i na golom nasilju srpske vojske

Piše: Dr Goran Sekulović

V   Tzv. ‘’Pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori’’ čine četiri eparhije Srpske pravoslavne crkve

To da je Mitropolija – o kojoj govore Bogišić, Ustav Sv. Sinoda Crnogorske pravoslavne crkve, Ustav Knjaževine Crne Gore, dr Nikodim Milaš i mnogo drugi istaknuti kanonisti, istoriografi i leksikografi, dokumenti i istorijski izvori – stara, prava, istinska, istorijska autokefalna Crnogorska pravoslavna crkva, za razliku od sadašnje ‘’Mitropolije’’ Crnogorsko-primorske Srpske pravoslavne crkve, koja je obična, jedna od više njih, eparhija Srpske Pravoslavne Crkve, a ne nikakva Mitropolija, niučemu i nimalo crnogorska dokazuju i odluke same Srpske pravoslavne Crkve. Posebno ona kojom je Srpska Pravoslavna Crkva (Beogradska patrijaršija) 2006. g., odmah nakon obnove suverenosti crnogorske države, formirala – a tek ove, 2010. g., javnosti obznanila – ‘’novu’’ crkvenu organizaciju u Crnoj Gori, tzv. ‘’Pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori’’. Ovo je još jedan pokazatelj da čitava Crna Gora potpada pod jurisdikciju Srpske pravoslavne crkve (Beogradske patrijaršije) kao vjerske organizacije čije je śedište izvan Crne Gore, tj. u Srbiji (Beogradu). Takođe, i dokaz da nema govora da je makar jedan dio teritorije Crne Gore pod duhovnom jurisdikcijom tzv. ’’matične pravoslavne crkve’’ sa śedištem na Cetinju, tj. ‘’Crnogorsko-primorske mitropolije’’, kao tobože samostalne i ‘’nezavisne’’ od Srpske pravoslavne crkve. Kako je ustanovljena ova ‘’nova’’ crkvena organizacija, koju čak ni Srpska pravoslavna crkva više ne spominje i koja joj je potrebna samo u funkciji da zametne tragove njene nečiste savjesti prema Crnoj Gori i sačuva uzurpirano i oteto materijalno-duhovno bogatstvo crnogorske države?

Episkopi Srpske pravoslavne crkve čije eparhije pokrivaju i dijele državnu teritoriju Crne Gore održali su śednicu svog Savjeta i zatražili su da se Mitropolija crnogorsko-primorska i druge eparhije sa ovog«kanonskog područja» Srpske pravoslavne crkve ubuduće nazivaju samo – Pravoslavna crkva u Crnoj Gori. Odluka glasi: ‘’Pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori sačinjavaju eparhije Srpske pravoslavne crkve: Mitropolija crnogorsko-primorska i eparhije Budimljansko-nikšićka, Zahumsko-hercegovačka i Mileševska’’. Što poslije ovoga da kažu oni koji su ‘’argumentovano’’ dokazivali da pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori ne treba doživljavati kao Srpsku pravoslavnu crkvu, već kao ‘’Mitropoliju crnogorsko-primorsku’’?

Srpska pravoslavna crkva stalno baca ‘’bokserske rukavice’’ u lice crnogorskoj državi i njenom multikulturalnom-interkulturalnom biću. Kako sa stanovišta jedne suverene i međunarodno priznate države objasniti da jedan dio njene teritorije (ako se Mitropolija crnogorsko-primorska tretira kao eparhija Srpske pravoslavne crkve, kao što i piše u prethodno citiranoj odluci i što jeste fakat, onda je u pitanju čitava Crna Gora), potpada pod jurisdikciju vjerskih organizacija čije je śedište van nje? Riječ je o Zahumsko-hercegovačkoj i Mileševskoj eparhiji Srpske pravoslavne crkve iz Bosne i Hercegovine i Srbije. Država Crna Gora bi se mogla i morala ugledati po ovom pitanju na crnogorskog knjaza i kralja Nikolu I Petrovića Njegoša koji 1878. g. u pismu hrvatskom nadbiskupu Štrosmajeru, u kojem ga moli da posreduje kod Svete Stolice za obnovu Barske arcibiskupije, navodi sljedeće: ‘’Crna Gora, kao priznata nezavisna država, ne bi mogla podnositi da joj jedan dio državljana, ma i samo u duhovnom pogledu, zavisi od jedne vlasti koja se ne nalazi u njezinoj granici…’’ Današnja Crna Gora, iako je u istom rangu, dakle, suverena, vidimo, može ‘’podnositi’’ i ovo o čemu govori kralj Nikola. No, i tome je došao kraj. Vlada, Parlament i država Crna Gora su donošenjem Zakona o vjerskim slobodama i pravnom položaju vjerskih organizacija stvorili sve uslove da se dosljednom primjenom Zakona sva ova pitanja nriješe na pravno valjan i civilizovan način.

 U nedavnom vremenu, odluka episkopa Srpske pravoslavne crkve čije eparhije pokrivaju područje Crne Gore (dakle, i iz stranih, drugih suverenih država, čime Srpska pravoslavna crkva dokazuje da ne priznaje Crnogorce, crnogorsku naciju, crnogorski jezik, a to znači nikakvu crnogorsku državu, već isključivo gleda na Crnu Goru kao provincijalni, geografski, teritorijalni pojam ili dio velike Srbije) o ‘’ustanovljenju’’ Pravoslavne crkve u Crnoj Gori, naišla je na  veliko zanimanje javnosti. Srpski istoričar Čedomir Antić iz Beograda ovu odluku vidi kao predvorje budućnosti u kojoj ‘’više neće biti riječi o mitropoliji ili arhiepiskopiji SPC’’. Po njemu, ‘’Pravoslavna crkva u Crnoj Gori predstavlja buduću autokefalnu crnogorsku pravoslavnu crkvu’’.

Na optužbe i sumnje da polako pripremaju ‘’secesiju’’ od ‘’majke crkve’’, čelnici Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori to energično demantuju. Iz ‘’matice’’ im, međutim, poručuju: ’’To su,ipak, samo stavovi – reči koje ostaju zapisane – a dela su ta koja daju konačan odgovor’’. D(j)ela su pretočena u činjenice koje smo ovđe iznijeli. Krajem druge i početkom treće decenije dvadesetog vijeka, nestala je autokefalna Crnogorska pravoslavna crkva i suverena crnogorska država, a pokušalo se zatrijeti ime crnogorskog naroda. Pokazalo se da je sudbina Crnogorske pravoslavne crkve neodvojiva od obnove njene crnogorske države i njenog crnogorskog naroda.

Ne priznajući teritorijalnu cjelovitost i međunarodno priznanje Crne Gore, ne poštujući crnogorsku istoriju, naciju, crkvu, smatrajući da je ona privremena, prolazna država, predstavnik Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori Velibor Džomić kaže da su ‘’Mitropolija i ostale eparhije u Crnoj Gori nastale mnogo prije Crne Gore i njihove granice nikako ne mogu da budu po linijama koje datiraju od Drugog zasijedanja AVNOJ-a 1943. godine u Jajcu.’’

Primjećuje se da Srpska pravoslavna crkva u Crnoj Gori kontinuirano sprovodi ‘’reforme’’ kada je riječ o svom organizacionom ustrojstvu. Jedno vrijeme se insistiralo na Mitropoliji crnogorsko-primorskoj, kasnije  se ona ‘’popunila’’ sa nekoliko eparhija, a već od početka ‘’dopunila’’ (a to znači i državna teritorija Crne Gore van jurisdikcije Mitropolije) sa eparhijama čije je śedište izvan naše zemlje. Ali, nikako da ‘’Pravoslavna crkva u Crnoj Gori’’ obuhvati čitavu državnu crnogorsku teritoriju – bez pomoći sa strane, tj. iz centara van nje – onako kako je bilo u okviru autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve koja je imala svoje śedište u Crnoj Gori, u Cetinjskom Manastiru i u čijoj je samostalnoj nadležnosti bila cjelokupna vjerska organizacija i vjerski život u zemlji. Naravno, to nije ni moguće kada se radi o Srpskoj pravoslavnoj crkvi, odnosno sadašnjoj njenoj ‘’Mitropoliji’’-eparhiji Crnogorsko-primorskoj. Iz prostog razloga: śedište i glava, autokefalija Srpske crkve je u Beogradu, u državi Srbiji. Kleronacionalistički krugovi i u Srpskoj crkvi i u državi Srbiji stalno sanjaju o obnovi osvajačkog i imperijalnog Dušanovog carstva. Događaji iz 1918-1920. g., tj. prisajedinjenje Crne Gore Srbiji, ukidanje Crnogorske pravoslavne crkve i vaspostavljanje Patrijaršije u Beogradu, za Srpsku pravoslavnu crkvu kako je dobro primijetio prof. dr Branko Petranović, ‘’bilo je ispunjenje Dušanovog zavjeta’’. Upravo zbog toga, kakva god bila reorganizacija pravoslavne crkve u Crnoj Gori pod jurisdikcijom Srpske pravoslavne crkve, koju ona s vremena na vrijeme vrši, rezultat je uvijek isti: negiranje autokefalnosti Crnogorske crkve, crnogorske nacije, crnogorske kulture, crnogorskog jezika, crnogorskog multikonfesionalnog, multietničkog, multikulturalnog-interkulturalnog bića, suverene i međunarodno priznate države Crne Gore.

Očigledno je da svi istorijski, državno-pravni i crkveno-pravni dokumenti pokazuju da tzv. ’’Pravoslavna crkva u Crnoj Gori’’ nije i niti može postati i niti će biti ikada nekadašnja (nasilno ukinuta od strane vojske Kraljevine Srbije-Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca i Srpske pravoslavne crkve) i sadašnja autokefalna Crnogorska pravoslavna crkva koja je obnovljena na istorijskim, crnogorskim suverenim državno-pravnim i autokefalnim crkveno-kanonskim temeljima Crnogorske pravoslavne crkve i pravoslavnoj tradiciji svog prethodnog viševjekovnog postojanja.

Prava crnogorska Mitropolija je Crnogorska pravoslavna crkva, a ‘’Mitropolija’’ vladike Amfilohija (ili ova najnovija prevara, u liku odluke Srpske pravoslavne crkve, o ustanovljenju tzv. ‘’Pravoslavne crkve u Crnoj Gori’’, što je još jedno, insajdersko, priznanje da je čine nekoliko eparhija srpske crkve), samo je fingiranje i falsifikat Crnogorske crkve o kojoj govore i potvrđuju je u njenoj istini i autentičnosti brojni  i raznovrsni istorijski, državni, pravni i crkveno-kanonski dokumenti.

                                              (Nastavlja se)