Društvo

SJEĆANJE NA NEUMORNOG NEIMARA KOJI JE VOLIO LOVĆEN MIHAILA-MIŠA VUČKOVIĆA (1929-2001

(15 riječi)

Pišu: Božidar Proročić, stručni saradnik i Ana uskoković, biolog

Veoma često zaboravljamo one zaslužne i istaknute naučne radnike čiji su život, djelo i naučna misao bili vezani i posvećeni NP ,,Lovćen”. Jedan od takvih kojima je posvećen i ovaj tekst je Mihailo Mišo-Vučković. Činjenica da je svojim korijenima bio vezan za Cetinje, u njemu je utkala onu najljepšu nit posvećenosti svom rodnom kraju. Sjećanje na njega je pokazatelj kakve je Crna Gora zaista imala istaknute naučne radnike. On je jedan u plejadi onih čiji je život bio posvećennajljepšim intelektualnim dometima, ali i NP u Crnoj Gori pa samim tim i NP ,,Lovćen.” U pripremi ovog teksta i bibliografije nesebičnu podršku sam imao od akademika Zlatka Bulića koji je bio i lični prijatelj s njim.

Mihailo Vučković je rođen 1929. godine u Sent Kleru (Pensilvanija, SAD), gdje su mu roditelji bili u pečalbi s brojnim našim zemljacima. Osnovno gimnazijsko obrazovanje stekao je na Cetinju, a visoko na Šumarskom fakultetu u Sarajevu na kojem je diplomirao 1957. godine. Postdiplomske studije je završio na Katedri zaštite šuma na Šumarskom fakultetu u Beogradu, gdje je i magistrirao 1973. godine sa temom: ,,Štete od krupne divljači u Nacionalnom parku - Biogradska gora”. Doktorske studije je završio na Katedri za sveopšte svjetsko šumarstvo i lovstvo Šumarskog fakulteta u Brnu (Čehoslovačka), gdj je i doktorirao 21. juna 1974. godine sa temom ,,Razvoj, gajenje i zaštita divljači u Crnoj Gori.”

Nakon diplomiranja septembra 1957. godine zaposlio se u Sekretarijatu za poljoprivredu i šumarstvo Izvršnog vijeća NR Crne Gore, kao referent za lovstvo. Poslije osnivanja Centra za unapređivanje šumarstva i savjetodavnu službu, u vremenu od 1960. do 1963. godine, radi na poslovima unapređivanja sjemenarstva, rasadničke proizvodnje, genetike i plantažiranja u šumarstvu. Dr Mihailo-Mišo Vučković jedan je od rijetkih i vjerovatno prvih stručnih i naučnih radnika u Crnoj Gori koji se počeo intezivnije i kompleksivnije baviti problematikom zaštite nacionalnih parkova i drugih zaštićenih objekata prirode, kao i potencijalnih prirodnih objekata za zaštitu. Praktično od samog početka svoga rada kao mladi šumarski inžinjer učestovao je u ,,pionirskim”; akivnostima oko konstituisanja, organizacije, proglašenja, uređenja, unapređivanja, razvoja, racionalne i kontrolisane valorizacije i zaštite nacionalnih parkova u Crnoj Gori. Teško je od tada pa do današnjih dana nabrojati bilo koju aktivnost u nacionalnim parkovima u Crnoj Gori, pa i u ondašnjoj Jugoslaviji u kojoj nije učestvovao kao organizator ili je pak dao svoj puni doprinos kao stručni i naučni radnik. Početkom 60-ih sa akademikom Vilotijem Blečićem i dr Dušanom Čolićem učestovao je u prvim aktivnostima oko donošenja prjedloga za osnivanje pojedinih nacionalnih parkova u Crnoj Gori (Durmitor, Biogradska gora i Lovćen) koji su detaljnije obrađivali statusne probleme, uređenje, korišćenje i zaštitu. Aktivnijom zaštitom prirode i čovjekove sredine, a pogotovo nacionalnih parkova kao centara ekološke države Crne Gore.

Mihailo-Mišo Vučković se bavi od početka 1963. godine kada je izabran za direktora Republičkog Zavoda za zaštitu prirode SR Crne Gore. Pored poslova direktora, na kojoj dužnosti se nalazio sve do odlaska u penziju 1989. godine, obavljao je i poslove stručnog referenta za nacionalne parkove, hortikulturne objekte, rezervate i memorijalne prirodne spomenike. Bio je nosilac ili koordinator nekoliko naučno-istraživačkih tema: Šumarska hidrološka istraživanja u prašumi ,,Biogradska gora”; bio je saradnik na vegetacijskim istraživanjima i kartiranju vegetacije Crne Gore u okviru projekta “Vegetacijska karta (ondašnje) Jugoslavije - dio za Crnu Goru”; zatim na istraživanju u okviru projekta-zaštite priobalnog pojasa crnogorskog primorja, odgovorni istraživač za projekat “Unutrašnja izgrađenost prašume u rezervatu “Crna poda”, odgovorni istraživač projekta “Jadran III” sektor zaštite prirode, istraživač dinamike populacije nekih ekonmski značajnijih vrsta životinja (sisara i ptica) i sl. Takođe je bio autor, koodrinator ili koautor brojnih elaborata, studija i projektnih zadataka iz sfere zaštite prirode a posebno problematike koja se odnosi na nacionalne parkove i zaštićene objekte prirode. Kao dugogodišnji direktor ondašnjeg Republičkog Zavoda za zaštitu prirode ( sadašnja Agencija za zaštitu životne sredine) organizovao je naučno-istraživački rad u okviru pomenutih projekata i tema, kao i stručno-istraživački rad (u kojima je učestvovao aktivno i kao penzioner) oko izrade prostorno-planskih i razvojnih dokumenata (PP Republike, PP pojedinih opština, PPPN nacionalnih parkova, Programi razvoja i zaštite, Studije procjene uticaja na životnu i prirodnu sredinu i sl.). Posebno je značajan rad dr M. Vučkovića na izučavanju problema jelenske divljači, kao i lovne faune uopšte, a posebno NP “Biogradska gora”, ,,Programa razvoja lovstva”, ,,Programa katrgorizacije i ustanovljavanja lovišta u Crnoj Gori” što je bio jedan od predmeta njegovog interesovanja oko izrade magistarske i doktorske teze, kao i ukupnog istraživačkog rada.

Stručni i naučni angažman dr Mihaila Vučkovića najvećim dijelom je usmjeren na probleme zaštite prirode, šumarstva i lovstva. Organizator je više stručnih i naučnih skupova u Crnoj Gori i ondašnjoj Jugoslaviji na kojima je aktivno učestvovao sa referatima, saopštenjima ili drugim prilozima. Učesnik je, takođe sa referatima i saopštenjima, na više mešunarodnih skupova u inostranstvu (Moskva, 1970; Prag, 1972; Stokholm, 1973; Hamburg, 1974; Sifeld, 1977; Tunis, 1992. i dr.). Njegovi brojni naučni i stručni radovi objavljeni su u raznim stručnim i naučnim publikacijama, ili su pak rađeni kao monografske studije, planovi razvoja, zaštite ili uređenja pojedinih prostora, određenih vrsta biljaka ili divljači. Bio je uključen u skoro sva značajnija tijela od opštine do Federacije (SFRJ) koja se bave pitanjima zaštite i unapređivanja prirode i čovjekove sredine u našoj zemlji, a dijelom i u inostranstvu, kao što je: predsjednik Savjeta za zaštitu i unapređivanje čovjekove sredine SRCG, član predsjedništva Jugoslovenskog saveza za zaštitu, član Savjeta časopisa ,,Čovjek i priroda”, član Komisije za zaštitu prirode i čovjekove sredine Skupštine SRCG, član Savjeta za zaštitu čovjekove sredine i uređenje prostora SIV-a, član Odbora za zaštitu prirode privredne komore Jugoslavije, Predsjednik savezne komisije za zaštitu i uređenje prostora Savjeta SIV-a, član Nacionalnog (jugoslovenskog) komiteta za UNESCO, član Međunarodnog savjeta za zaštitu divljači i lovstvo (CIC), član Odbora za zaštitu i unapređivanje čovjekove sredine CANU, član Međurepubličke komisije za izradu saveznog projekta za zaštitu čovjekove sredine, predsjednik Speleološkog saveza Jugoslavije, član predsjedništva Lovačkog saveza Jugoslavije, član predsjedništva Kinološkog saveza Jugoslavije, član naučne komisije za zaštitu lovne faune Lovačkog saveza Jugoslavije, predsjednik Komisije za prirodno-matematičke nauke SIZ-a za nauku SRCG, član IO SIZ-a nac. parka ,,Biogradska gora”, član Naučnog Savjeta JP ,,Nacionalni parkovi Crne Gore”, član Republičkog komiteta za urbanizam, komunalne i stambene djelatnosti CG, član Naučno-nastavnog vijeća Biomedicinskog instituta Crne Gore, član Izdavačkog savjeta, redakcionog odbora i glavni urednik Glasnika Republičkog zavoda za zaštitu prirode i Prirodnjačkog muzeja Crne Gore, organizator i glavni i odgovorni urednik časopisa ,,Lov i ribolov”, član međurepubličkog odbora za izradu Vegetacijske karte Jugoslavije - dio za Crnu Goru, član IO SIZ-a za naučne djelatnosti Crne Gore, član Društva inžinjera i tehničara CG, član Društva ekologa CG, drugih stalnih i povremenih tijela, udruženja iz oblasti zaštite prirode, zaštite životne sredine, lovstva, šumarstva, turizma i dr. Učesnik je NOB-a i član SKOJ-a od 1943. godine, član SKJ od 1947.

Bio je član mjesnog komiteta SKJ u Titogradu (Kruševac), delegat RKSSRN-a, sekretar ili predsjednik više stručnih i društveno-političkih organizacija. Za nesebično angažovanje i uspješan rad dobio je više društvenih priznanja. Odlikovan je Ordenom rada sa zlatnim vijencem i Ordenom zasluga za narod sa srebrnim vijencem, kao i većeg proja plaketa i pohvala za doprinos razvoju zaštite prirode u Crnoj Gori i ex jugoslovenskim prostorima. Dobitnik je Eko - nagrade Javnog preduzeća ,,Nacionalni parkovi Crne Gore” za 1998. godinu. Dr Mihailo-Mišo Vučković, dipl. ing. šumarstva, naučni savjetnik u penziji, preminuo je 26 septembra 2001. godne na Klinici u Beogradu a sahranjen je u selu Prekornica u opštini Cetinje. Njegova ljubav prema NP ,,Lovćen” i drugim parkovima bila je njegova zvijezda vodilja u bogatoj karijeri ovog izuzetnog naučnika. Zajedno sa suprugom Dagmar Vučković koju je upoznao na doktorskim studijama u Brnu (Češka) ima dvioje ćerke Ivanu Vučković-Vučinić i Martinu Vučković-Bjeletić. Ivana je kao i njihova majka Dagmar magistar ekonomije zaposlena u bankarskom sektoru ima dva dječaka Vuka i Mihaila koji nosi đedovo ime. Martina je magistar arhitekture fakulteta VUTBR u Brnu i uz svoju usku struku nastavila je očevim stopama baveći se uticajem i zaštitom životne sredine na projektima koje ona vodi. Majka je i ćerke Petre.

Bibliografija vezana za NP ,,Lovćen” i druge NP parkove u Crnoj Gori:

 Blečić V. & Čolić D. & Vučković M. (1964): Problemi statusa, uređenja i korišćenja nac. parkova u SR Crnoj Gori. Zaštita prirode br. 27-28: 207-220 Beograd.

 Vučković M. (1969): Narodne parky v socialistickej republike Čierna Hora (Montenegro) v Juhoslavii. Narodne parky bohatstvo civilizacie. Zbornik referatov z mezdinarodneho symposia, TANAP, 605-608, Tatranska Lomnica.

 Vučković M. (1970): Neki principi zaštite i korišćenja nacionalnih parkova. Poljoprivreda i šumarstvo, br. 4: 67-77, Titograd.

 Vučković M. (1972): Prilog poznavanju NP ,,Lovćen”. Godišnjak Cetinjske gimazije, 111-123. Cetinje.

 Vučković M. (1973): Štete od krupne divljači u Nacionalnom parku “Biogradska gora”. Magistarski rad. Šumarski fakultet Univerziteta u Beogradu, str. 1-148, Beograd.

 Vučković M. (1973): Nacionalni parkovi u razvoju turističke privrede u Crnoj Gori.

 Vučković M. (1973): Rezults of introduction red deer (Cervus elaphus) in the virgin forest of theNational park “Biogradska gora”. XI. International congres game biologists, 565-571, 1973. Zbornik radova, Stokholm.

 Vučković M. (1973): Nacionalni parkovi u razvoju turističke privrede Crne Gore. Planinski turizam i Južni Jadran. Zbornik turističke konferencije Južnog Jadrana, 184-195, Dubrovnik.

 Vučković M. (1974): Biološka preventiva u zaštiti šuma od požara. Posebna edicija savjetovanja o zaštiti šuma od požara, Vatrogasni savez SRCG , 1-7, Titograd.

 Vukićević E. & Vučković M. (1974): Dendroflora Cetinja (Die Dendroflora von Cetinje). Zbornik radova sa simpozijuma povodom 100 god. prve jugoslovenske dendroflore Josifa Pančića, SANU - Odeljenje Prir. mat. nauka , 1 (1): 111-124, Beograd.

 Vučković M. (1974): Les parcs nationant du Montenegro: Europeische Hofte Caliers Europes us Notes from Europe, 4: 74-78, Hamburg.

 Vučković M. (1976): Osvrt na trajno zaštićene površine u Crnoj Gori Polj. Šum., 22(3): 1-11, Titograd.

 Vučković M. (1979): Organizovanje nacionalnih parkova na novim osnovama. Zbornik radova sa savjetovanja o nacionalnim i regionalnim parkovima Jugoslavije na Plitvicama (5-7.XI. 1979). Informativni pregled SIV-a, 6, 24-25. Beograd.

 Vučković M. (1979): Orjen - potencijalni nacionalni park. Boka, 10/2: 189-195, Herceg Novi.

 Vučković M. (1979): Organizovanje i finansiranje nacionalnih parkova SR Crne Gore. Zbornik sa savjetovanja o nacionlnim parkovima Jugoslavije, 27-29. IX

1979, Brezovica.

 Vučković M. (1979): Organizovanje nacionalnih parkova na novim osnovama. Zbornik radova sa savjetovanja o nacionalnim i regionalnim parkovima Jugoslavije na Plitvicama (5-7.XI. 1979). Informativni pregled SIV-a, 6, 24-25. Beograd.

 Vučković M. & Jović D. (1980): Lovna fauna NP “Durmitor.”Posebno izdanje Studija Instituta za društveno-ekonomska istraživanja NP “Durmitor”-program uređenja, str. 1-37, Titograd.

 Vučković M. (1980): Novo nalazište poljske jarebice-trčke (Perdix perdix L.) na Durmitoru. Zbornik radova sa simpozijuma o lovstvu, Beograd.

 Vučković M. (1980): Glavni tipovi šuma u Crnoj Gori. Šumska enciklopedija, 1: 276-277, Zagreb.

 Vučković M. (1980): Zaštićeni objekti prirode. Šumarska enciklopedija, 1: 277-278, Zagreb.

 Vučković M. (1980): Durmitor (NP), Šumarska enciklopedija, 1: 451, Zagreb.

 Vučković M. (1980): Osvrt na sadržaj programa uređenja nacionalnih parkova Crne Gore. Zbornik radova sa IV savjetovanja o nacionalnim i regionalnim parkovima Jugoslavije, 63-68, (19-21. IX. 1980.), Žabljak.

Vučković M. (1980): Metodologija izrade prostornih planova nacionalnih iregionalnih parkova. Zbornik radova sa IV savjetovanja o nacionalnim i regionalnim parkovima Jugoslavije, 99-102, (19-21. IX. 1980.), Žabljak.

 Vučković M. (1982): Iskustva na izradi i realizaciji šumsko- uređajne osnove NP “Durmitor”. Zbornik radova V savjetovanja o nacionalnim i regionalnim parkovima Jugoslavije, str. 83-87, Beograd.

 Vučković M. & Vizi O. (1981 (1982)): Osvrt na današnje stanje faune Crne Gore i stepen njene zaštite. Zbornik radova sa V savjetovanja o nacionalnim i regionalnim parkovima Jugoslavije,121-124, planina Tara - Beograd.

 Vučković M. & Mijović B. (1983): Divljač NP “Biogradska gora”. FSD, RZZP, ed., bazne studije “ NP -Biogradska gora - osnove programa uređenja”, knj. I, sv.B, str., 83-96, Titograd.

 Vučković M. & Mijović B. (1983): Stanje i funkcije šuma NP “Biogradska gora”. FSD. RZZPCG, ed., bazne studije NP “Biogradska gora” - osnove programa uređenja, knj. I, sv. B, str. 16-46, Titograd.

 Vučković M. (1985): Ekološka valorizacija nacionalnih parkova na primjeru “Biogradske gore”. Zbornik radova sa III kongresa ekologa Jugoslavije, serija B., br. 4, knj. III: 159-163, Sarajevo.

 Vučković M. & Pulević V. (1985): Josef Rohlena a Černa Hora. Zbornik referatu ze slavnosthniho odhaleni Pametni desky vyznamemu českemu botanikovi Josefu Rohleni. Vydala botanicka sekce ZO ČSOP pri Sprave CHKO Orlicke hory v Rychnove nad Knežnou v roce 1985, pag, 5-10.

 Vučković M. (1985): Osnovne pretpostavke zaštite i unapređenja Prokletija. Zbornik radova sa naučnog skupa “Zaštita i unapređenje plavskog dijela Prokletija” , 7-15, Plav.

 Lakušić R., Vučković M. & Markišić H. (1985): Specifičnosti Prokletija. Zbornik radova sa naučnog skupa “Zaštita i unapređenje plavskog dijela Prokletija”, 91- 103, Plav.

 Vučković M. (1985): Zaštita i unapređenje divljači Prokletija. Zbornik radova sa naučnog skupa “Zaštita i unapređenje plavskog dijela Prokletija”, 167-170, Plav.

 Vučković M. & Mijović B. (1985): Šume i šumarstvo opštine Plav u funkciji zaštite i unapređenja Prokletija. Zbornik radova sa naučnog skupa “Zaštita i unapređenje plavskog dijela Prokletija”, 175-177, Plav.

 Lakušić R., Vučković M. & Markišić H. (1985): Specifičnosti Prokletija. Zbornik radova sa naučnog skupa "Zaštita i unapređenje plavskog dijela Prokletija", 91-102, Plav.

 Vučković M. (1987): Nacionalni park ,,Durmitor”. Polj. Šum., XXXIII, (2-3): 97- 115, Titograd.

 Vučković M., Mihailović R., Vukčević S., Bulić Z., Vizi O., Nikčević J. & Jovićević G. (1987): Valorizacija i kategorizacija prirodnih elemenata NP “Biogradska gora” i šire zone parka. Bazna studija, FSD, RZZP, str. 1-72, Titograd.

 Vujanović V., Mijović B. & Vučković M. (1989): Neki ekološki problemi sušenja šuma u Crnoj Gori. Zbornik radova sa nauč. skupa “Ekološke aktuelnosti u Crnoj Gori”, CANU, knj. 20: 149-178, Titograd

 Vučković M. & Vukčević S. (1991): Utvrđivanje prinosa voda iz prašumskog ekosistema “Biogradske Gore”, In: Prirodne i društvene vrijednost Nacionalnog parka "Biogradska gora”, Zbornik radova - CANU, 23: 119-129, Kolašin - Titograd.

 Atanacković B. & Vučković M. (1991): Pejsaž kao posebna vrijednost NP “Biogradska Gora” In: Prirodne i društvene vrijednost Nacionalnog parka “Biogradska gora”, Zbornik radova - CANU, 23: 129-137, Kolašin - Titograd.

 Lakušić R., Atanacković, B. & Vučković, M. (1991): Prirodni sistem ekosistema planine Bjelasice, In: Prirodne i društvene vrijednost Nacionalnog parka “Biogradska gora", Zbornik radova - CANU, 23: 35-53, Kolašin

 Vučković M. (1993): Osvrt na naučnoistraživački rad u šumarstvu Crne Gore i budući pravci organizovanja nauke u toj oblasti. Poljoprivreda i šumarstvo, XXXIX, 3-4: 75-89, Podgorica.

 Vučković M. (1994): Smjernice gazdovanja šumama NP “Lovćen”, In: “NP - Lovćen - prirodna i kulturna dobra”, Zbornik radova sa naučnog skupa, CANU knj. 34: 275-280, Podgorica

 Vučković M. & Atanacković B. (1994): Pejsažne karakteristike NP "Lovćen" CANU, Zbornik radova sa naučnog skupa NP “Lovćen” - prirodna i kulturna dobra”, knj, 34: 251-255. Podgorica.

 Vučković M. & Pejović D. (1994): Istorijat NP “Lovćen”, In: NP “Lovćen” - prirodna i kulturna dobra, Zbornik radova, CANU, knj. 34: 9-17, Podgorica.

Vujanović V. & Vučković M. (1994): Stanje i ugroženost šuma u NP “Lovćen” In: “NP - Lovćen - prirodna i kulturna dobra” Zbornik radova - CANU, knj. 34, str. 185-197. Podgorica.

 Vučković M. (1997): Neke mogućnosti razvoja lovstva u NP ,,Skadarsko jezero”. Zbornik radova sa nauč. skupa “Prirodne vrijednosti i zaštita Skadarskog jezera”. CANU, knj. 44: 485-496, Podgorica.

 Ostala bibliografija:

 Vučković M. (1957): Jeleni u Crnoj Gori. Lovačka revija, str. 128, Beograd.

Vučković M. (1958): Jeleni u Biogradskoj gori. Lovačka revija, str. 96, Beograd. Glas. republ. zavoda zašt. prirode 27-28/94-95 234

Vučković M. (1958/59): Nekadašnje lovne prilike u Zeti, Lov i ribolov, 3: 12-13, Titograd.

Vučković M. (1958/59): Skupština glavnog lovačkog saveza. Lov i ribolov, 5: 1-2, Titograd.

Vučković M. (1958/59): Kad nema sreće. Lov i ribolov, 4: 23, Titograd.

Vučković M. (1959): Godišnja skupština u Titogradu i Danilovgradu. Lov i ribolov, 5: 20-21, Titograd.

Vučković M. (1959): Nekoliko načina uništavanja vukova. Lov i ribolov, 3: 18-19, Titograd.

Vučković M. (1959): Skupština lovačkog saveza Crne Gore. Lov i ribolov, 6-7: 1-3, Titograd.

Vučković M. (1959): Sa zbora sudija za goniče. Lov i ribolov,6-7: 20-21, Titograd.

Vučković M. (1960): Prekretnica Lovačkog društva “Bar”- unaprijeđenje lovišta najvažniji zadatak društva. Lov i ribolov, 1: 8-9, Titograd.

Vučković M. (1960): Predsjednik Narodne Skupštine Narodne Republike Crne Gore Blažo Jovanović primio delegaciju Lovačkog saveza. Lov i ribolov, 4: 1-4,

Titograd.

Vučković M. (1960): Prvi stručni simpozijum o lovstvu. Lov i ribolov, 1-3, Titograd.

Vučković M. (1960): Nepoštovanje propisa donosi ogromne štete lovačkoj organizaciji. Lov i ribolov, 4: 4-5, Titograd.

Vučković M. (1961): Neka zapažanja sa smotre pasa u 1961. godini. Lov i ribolov, 4: 16-17, Titograd.

Vučković M. (1961): Medvjed mesožder ili ženka i mladunče ne mogu se jednako tretirati. Lov i ribolov, 2-3: 7-8, Titograd.

Vučković M. (1963): Pojava vukova. Lov i ribolov, 16/35-36, Titograd.

Vučković M. (1963): Reorganizacija kinološke organizacije. Lov i ribolov, 16: 26- 27, Titograd.

Vučković M. (1964): Lovna privreda. Monografska studija u regionu Crnogorskog primorja, 1-33, Titograd.

Vučković M. (1965): The state and protetion of game in Montenegro. Zbornik radova sa VI međunarodnog kongresa lovnih biologa, str. 65-69, BeogradLjubljana.

Vučković M. (1965): Zaštita i turističko korišćenje NP “Biogradska Gora”. Monografska studija. RZZP, Podgorica.

Vučković M. (1967): Studija zaštite prirode Crnogorskog primorja obuhvaćenog projektom “Južni jadran”. FSD., RZZPCG., 1-31, Titograd.

Vučković M. (1968): Zaštita prirode južne regije Crne Gore. Monografska studija, RZZPCG, Titograd.

Vučković M.(1968): Stanje prirode u Crnoj Gori i osnovni problemi njene zaštite. Glasn. Republ.Zav. Zaš. Prir. - Prir. Zbirke, 1: 95-124, Titograd.

Vučković M. (1968): Uloga šuma kao rekreacionog faktora u turizmu-crnogorski šumski pejsaž. Hortikultura, XXXV, 2: 53-55. Split.

Vučković M. & Isaković I. (1968): Lovnoprivredna osnova lovišta “Ljubišnja”. Monografska studija, RZZP, 1-91, Titograd. referatov z mezdinarodneho symposia, TANAP, 605-608, Tatranska Lomnica.

Vučković M. (1969): Prilog poznavanju lovne faune planine Ljubišnje. Poljoprivreda i šumarstvo, br. 4/41, Titograd.

Vučković M. (1969): Hortikulturna razmatranja problema crnogorskih plaža u svjetlu razvitka turizma. Hortikultura, 1, Split.

Vučković M. (1969): Štete i posljedice oštećenja od visoke divljači u ekonomskim šumanma. Monografska studija, RZZPCG, Titograd.

Vučković M. (1970): Zaštita prirode u SR Crnoj Gori. Hortikultura, br,. 2: 53-54, Split.

Vučković M. (1970): Protection of game as a bosic prerequisite for the intensification of natural reproduction in the hunting grounds of the Social. Republ. of Montenegro. TRUDY, IX mežd, kongres biologov-ohotovedov, str. 219-233, Moskva.

Vučković M. (1970): Mjesto, uloga i značaj Prirodnjačke zbirke SR Crne Gore i perspektive njenog razvoja. Glasn. Republ. zav.zaš. prir. - Prir. muz., 3: 142-149, Titograd.

Vučković M. (1970): Zaštita ornitofaune Skadarskog jezera. Poljoprivreda i šumarstvo, XVI, 4: 99-108, Titograd.

Vučković M., Čolić D., Petrović N., Žunjić K., Pulević V., Mihailović R., Isaković I. & Cerović K. (1970): Studija zaštite prirode i lovstva za sjeverni dio SR Crne Gore. Fond SD. RZZP, str. 1-69 & 1-36, Titograd. Čolić D. & Vučković M. (1970): Flora i fauna. Monografska studija prirodnih uslova u regionu Crnogorskog primorja, RZZP, 1-126, Titograd.

Vučković M., Janićijević A. & Karadžić M. (1970): Lovnoprivredna osnova za lovište “Durmitor”, RZZP, 1-1190, Titograd. Pavlović M., Krže B., Car Z., Rapajić Ž., Vučković M., Naumov V., Trpkov B. & Stajić S. (1970): Mrki medved. Bilten “Jelen”, 43: 43-47, Beograd.

Vučković M. (1971): Skadarsko jezero - carstvo ptica. Enciklopedija lova, 390-391, Beograd.

Vidron F. & Vučković M. (1971): Lov oružjem. Enciklopedija lova, 323-330, Beograd. Šenjo A. & Vučković M. (1971): Ostali načini lova. Enciklopedija lova, 355-366, Beograd.

Vilnov J. P. & Vučković M. (1971): Lov s pticama. Enciklopedija lova, 350-355, Beograd. Šenjo A. & Vučković M. (1971): Uništavanje grabljivica. Enciklopedija lova, 374-382, Beograd.

Vučković M. (1972): Zaštita prirode i njen značaj. Voda i sanitarna tehnika, str. 43-46. Beograd.

Vučković M. (1972): Spomenici i priroda u službi turizma. Informativno propagandna revija Industrijaimport., br, 4: 20/21, Titograd. Glas. republ. zavoda zašt. prirode 27-28/94-95 236

Vučković M. (1972): Tara - spomenik prirode. Informativ. propag. revija Industrijaimp., br, 6: 14-18, Titograd.

Vučković M. (1972): Čovjek i priroda “Ovdje” , IX, 41: 3-4, Titograd. Zbornik radova Turist. konferen. Juž. Jadran, str. 184-195. Dubrovnik.

Vučković M. (1973): Nekadašnje lovne prilike u Zeti “Lov i ribolov”, god.1, 3: 12-13, “Obod”, Cetinje.

Vučković M. (1973): Optimalno korišćenje prostora. “Borba za život”, Izdavački centar “Komunist”, 72-75, (posebno izdanje), Beograd.

Vučković M. (1973): Turizam i spomenici prirode u regiji Južnog Jadrana. Planinski turizam i Južni Jadran, Zbornik turističke konferencije Južnog Jadrana, 194-184, Dubrovnik.

Vučković M. (1974): Racionalizacija korišćenja prostora, jedan od osnovnih preduslova zaštite i unapređenja čovjekove sredine. Nauka, tehnika i životna sredina. Zbornik radova Jug. savjeta za zaš. čovj. okol., II: 320-323, Beograd.

Vučković M. (1974): Prilog poznavanju šteta od krupne divljači u ekonomskim šumama. Poljoprivreda i šumarstvo, XX, 4: 67-81, Titograd.

Vučković M. (1974): Razvoj, hovu a ochrana zvere Černe Hory, (Razvoj, gajenje i zaštita divljači u Crnoj Gori). Doktorska disertacija, Šumarski fakultet - Brno, 1- 360, Brno.

Vučković M. (1975): Lovački trofeji Čehoslovačke. Lovački vjesnik, 5: 131, Zagreb.

Vučković M. (1975): Dinaridi - rekreacioni centar. “Čovjek i sredina”, 2-3: 96-97, Beograd.

Vučković M. (1975): Razvoj kinologije u Crnoj Gori. Lovačke novine, IV, 13: 16- 17, Novi Sad.

Vučković M. (1976): Zaštita lovne faune Skadarskog jezera. Lovačke novine., XV, 2: 3-4, Novi Sad.

Vučković M. (1976): Zaštita prirode zahtijeva sredstva i odricanja. Čovjek i životna sredina, 4: 52-53, Beograd.

Vučković M. (1976): Zaštita čovjekove sredine uz prugu Beograd -Bar. Zbornik radova sa savjetovanja “Turistička valorizacija pruge Beograd-Bar”, Bar.

Vučković M. (1976): Trajno zaštićene površine u Crnoj Gori. Ekologija, Acta biologica Jugoslavica, serija d, vol. 11, (2): 105-115, Beograd.

Vučković M. (1976): “Šumska privreda u razvoju Crne Gore“ (Prikaz na knjigu dr Veljka Martinovića). Glasnik Republičkog zavoda za zaštitu prirode-Prirodnjački Muzej, 9: 199-200, Titograd.

Vučković M. (1976): Neki problemi zaštite i unapređivanja prirodne sredine u Crnoj Gori. Saopštenje na prvom simpozijumu o zaštiti čovjekove sredine SRCG (6 - 8.X. 1976) , Herceg Novi.

Vučković M. (1977): The interdependence of protction and utilization of speleological objekts. VII internacionalni kongres speleologa, (22-25. IX 1977), Sheffield - Engleska. M. Vučković & O. Vizi. (1977): Prlog poznavanju orinitofaune Crne gore (Ptice doline Pive). Glasnik Republ. zav. zašt. prir. - Prir. Muz., 10: 41-59, Titograd.

Vučković M. (1977): Zaštita sliva Tare. Turizmologija, posebno izdanje br. 2: 133-141, Beograd. Bešić Z. & Vučković M. (1978): Plaže na Crnogorskom primorju. CANU - Zborn. radova sa naučnog skupa “Zaštita čovjekove sredine u Crnoj Gori”, 4 (2): 321-331, Titograd.

Vukićević E & Vučković M. (1978): O šumama česvine (Quercus ilex L.) u podnožju Rumije. CANU - Zborn. radova sa naučnog skupa “Zaštita čovjekove sredine u Crnoj Gori”, 4 (2): 369-380, Titograd.

 Vučković M & Jovićević G. (1978 (1980)): Zaštita speleoloških objekata u Crnoj Gori. Zbornik radova VII Jugoslovenskog speleološkog kongresa, 433-437, Herceg Novi - Titograd.

Vučković M. (1979): Rezultati istraživanja rasprostranjenja kamenjarke (Alectoris graeca Meisner) u različitim uslovima Crne Gore. Glasn. Republ. Zav. Zaš. Prir.- Prir. Muz.,12: 141-147, Titograd.

Vučković M. (1979): Očuvanje okoline - životna i radna sredina. Monografija, Institut za društveno ekonomska istraživanja, 1-60, Titograd.

Čolić D., Atanacković B. & Vučković M. (1979): Zaštita prirode nacionalnog parka “Durmitor”. Posebna monografija Rep. Zav. za zaš. prir., Titograd.

Vučković M. (1979): Zaštita kopna Crnogorskog primorja. Posebna edicija sa simpozijuma o zaštiti Jadrana, (11-14. IV. 1979.), Hvar. Glas. republ. zavoda zašt. prirode 27-28/94-95 238

Vučković M., Mihailović R. & D. Jović (1979): Zaštićene prirodne baštine Crne Gore. Čovjek i životna sredina, 1: 28-32, Beograd.

Vučković M. (1980): Zaštita prostora Skadarskog jezera. Rezimei referata sa simpozijuma o Skadarskom jezeru. - CANU, (30. X - 1. XI 1980.), Titograd.

Vučković M. (1980): Prilog zaštiti i unapređenju onovnih vrsta divljači Skadarskog jezera. Rezimei referata sa simpozijuma o Skadarskom jezeru. CANU, (30. X - 1. XI 1980.), Titograd.

Vučković M. (1981): Rezervat biosfere - basen rijeke Tare. Glasnik “Čovjek i biosfera”. UNESCO, str. 37-39, Skopje.

Vučković M. (1981): Zaštita prirode u regiji Crnogorskog primorja. Poj. Šum., XXVII, 4: 3-10, Titograd. Blečić V., Lakušić R., Atanacković B., Vučković M. & Pulević V. (1981): Izvještaj o kartiranju vegetacije u okviru projekta “ Vegetacijska karta Jugoslavije - teritorija SR Crne Gore”. Fond SD, RZZP, Titograd.

Vučković M. (1982): Zaštita prirode u radovima Vilotija Blečića. Glas. Rep. Zavod. za zaš. prir. - Prir. Muz., 15: 21-26, Titograd.

Vučković M. (1982): Neki bioekološki elementi preventivne zaštite šuma od požara na primeru Crnogorskog primorja. Zbornik radova sa VI kongresa biologa Jugoslavije, ( 7-11. IX, 1982.), Novi Sad.

Vučković M. (1982): Divokoze u Crnoj Gori. Zbornik radova sa savjetovanja o divokozama u Makarskoj, str. 41-44. (27-28. V 1982, Zagreb).

Vučković M. (1982): Pušenje i zaštita okoline. Časopis “Trezvenost”, 1-2: 159- 165,Titograd.

Vučković M. & Mihailović R. (1982): Zaštićena prirodna baština Crne Gore. Čovek i životna sredina br, 1, Beograd.

Čolić D., Atanacković B. & Vučković M. (1982): Studija zaštite prirodnog pejsaža (Revizija PP RCG). FSD, RZZP, str. 1-32, Titograd.

Vučković M. et al. (1983): “Lov i Ribolov” - studijska osnova za Prostorni plan SRCG. FSD, RZZP, str. 1-41 & 1-14., Titograd.

Vučković M. & Čolić D. (1983): Zaštita prirodne sredine, PP SRCG. FSD. RZZP, str. 1-79, Titograd.

Vučković M. (1984): Zaštita kopna Bokokotorskog zaliva. Referat na konferenciji posvećenoj zaštiti Bokokotorskog zaliva (13. VI 1984), Risan.

Vučković M. (1985): Ekološka valorizacija nacionalnih parkova na primjeru “Biogradske gore”. Zbornik radova sa III kongresa ekologa Jugoslavije, serija B., br. 4, knj. III: 159-163, Sarajevo.

Vučković M. (1984): Zaštita prirode Crnogorskog primorja u prostornom planu Republike. Zbornik radova sa III konferencije o zaštiti Jadrana, (16-17. XI, 1984), Budva.

 Vučković M. (1984): Prirodne baštine Crne Gore. Zbornik RSIZ-a za kulturu, Titograd.

Vučković M. (1984): Zaštita prirode kao osnova prostornog planiranja. Zbornik radova sa III savjetovanja prostornih planera Jugoslavije, 1-10: 23-24, Herceg Novi.

Vučković M., Cvijetić R., Bogdanović Đ., Dacić. D., Vujisić D. Bulatović M. (1984): Pregledna karta NP” Biogradska gora”, R= 1: 30.000 SIZ. “NPBiogradska gora”, Kolašin & “Turistkomerc”, Zagreb.

Mijušković M., Kalezić Ž. & Vučković M. (1985): Organizovanje naučnoistraživačkog rada u oblasti biotehničkih nauka. Zbornik radova - CANU, 127- 134, Titograd.

Vučković M., Pulević V., Vizi O., Lješević M., Mihailović R., Vukčević S. & Jovićević G. (1985): Studija uticaja izgradnje HE”Tara” (profil Tepca” na prirodne uslove i prostorni razvoj regiona. Fond SD, RZZP, str. 1-78 & 1-6, Titograd. Kolektiv autora (1986): Prirodna potencijalna vegetacija Jugoslavije (Komentar karte 1: 1.000.000) Izd. Nauč. Veće Veg. Kart. Jugosl. 1-122, Ljubljana. Kolektiv autora (1986): Prodromus Phytocenosum Jugoslaviae ad Mappam Vegetations 1: 200.000 Izd. Nauč. Veće Veg. Kart. Jugosl. 1-46, Ljubljana.

Vučković M. & Đeković V. (1986): Rezultati četvorogodišnjih istraživanja prinosa vode u prašumskom rezervatu “Biogradska gora”. Zbornik rezimea sa VII kongresa biologa Jugoslavije,str. 238, (29. IX. - 3. X. 1986), Budva.

Lepetić V. & Vučković M. (1986): Basen rijeke Tare kao objekat posebne zaštite. Referat u okviru savjetovanja “Socioekologija i prava čovjeka”. Zbornik “Pravni vjesnik”, 3-4: 349-356, (24-24. X. 1986), Osijek.

Vučković M., Mihailović R., Vizi O., Vukčević S. & Jovićević G. (1986): Zaštita prirodne sredine (bazna studija). PP i revizija GUP-a Titograda. FSD, RZZP, str. 1-91, Titograd.

Vučković M. & Pulević V. (1987): Sa otkrivanja spomen-ploče u rodnoj kući Josefa Rohlene. Glasn. Rep. Zav. zašt. prir. - Prir. muz., 18: 95-103, Titograd.

Vučković M. (1987): Neka iskustva na planiranju zaštite prirode u trusnom području SR Crne Gore. Zbornik radova sa Jugoslovenskog savjetovanja “Analiza i iskustva na prostornom planiranju u trusnim područjima sa posebnim naglaskom na iskustvo u Crnoj Gori”, str. 23-24, Herceg Novi.

Vučković M. (1987): Vrste i način lova. Velika ilustrovana enciklopedija lovstva. Građevinska knjiga II: 32-50, Beograd.

Vučković M. (1987): Pregled važnijih lovišta i divljači u SR Crnoj Gori. Velika ilustrovana enciklopedija lovstva. Građevinska knjiga, II: 310, Beograd.

Vučković M. (1987): Lovne sezone u Crnoj Gori. Velika ilustrovana enciklopedija lovstva. Građevinska knjiga, II: 312, Beograd.

Vučković M. (1987): Prirodnjačke zbirke u Crnoj Gori. Velika ilustrovana enciklopedija lovstva, Građevinska knjiga, II: 448, Beograd.

Vučković M. (1987): Šumski rezervat crnog bora (Pinus nigra) “Crna poda”. Poljoprivreda i šumarstvo, XXXIV, 1: 115-122, Titograd.

Vučković M. (1987): Zaštita prirode Crne Gore u funkciji razvoja turizma. “Čovjek i životna sredina”, br. 4: 50-59, Beograd.

Vučković M. & Isaković I. (1987): Program lovstva SRCG (1986-1990 (2000. god.) FSD., RZZPCG., str. 1-132, Titograd.

Vučković M. (1988): Mjere zaštite prirode i čovjekove sredine u regulacionim planovima Crne Gore. Referat u okviru savjetovanja “Regulacioni planovi - izgradnja i sprovođenje” (19-20. VI 1987., Budva), str. 81-87, Titograd.

Vučković M. (1988): Istinita priča o savremenoj Crnoj Gori - prikaz knjige Draška Šćekiša “Putujući Crnom Gorom”: (drugo prošireno izdanje “Univerzitetske riječi” iz Nikšića, 1987), Revija Matice iseljenika Crne Gore “Susreti, IX, (89): 29, Titograd.

Vučković M. (1988): Povodom 25 godina rada Republičkog Zavoda za zaštitu prirode - Titograd. Glas. Rep. Zavoda. zaš. prir. - Prir. muz., 20: 95-107, Titograd.

Lakušić R. & Vučković M. (1988): Prirodna ekološka negentropija i antropogena entropija ekosfere u Crnoj Gori. Zbornik radova sa naučnog skupa “Ekološke aktuelnosti u Crnoj Gori”, CANU, 20: 139-149, Titograd.

Vučković D., Vučković M., Mihailović R., Jović N., Vukićević E., Milojković D., Tomanić L., Lukić - Simonović N., Šoškić B., Živojinović D., Mihailović Lj. & Karadžić, D. (1988): Istraživanje unutrašnje izgrađenosti prašumskog rezervata crnog bora (Pinus nigra Arnold) na mjestu zvanom "Crna Poda". Glas. Rep. Zavoda zaš. prir. - Prir. muz., 20: 5-83, Titograd.

Vučković M., Mihailović R., Bulić Z., Vizi O., Nikčević J., Jovićević G. & Nešović Ž. (1988): Studija zaštite prirode i prirodnih vrijednosti područja Ratac. Fond SD, RZZP, str., 1-31, Titograd.

Vučković M., Lakušić R., Atanacković B., Mihailović R., & Bulić Z. (1989): Izvještaj o istraživanju na projektu Vegetacijska karta Jugoslavije - dio za Crnu Goru, str 1-10, Fond SD, RZZP, Titograd.

Atanacković, B. & Vučković, M. (1989): Tipovi pejsaža SR Crne Gore (Ekološke osnove, prostorni razvoj i zaštita). Zbornik radova sa nauč. skupa “Ekološke aktuelnosti u Crnoj Gori”. CANU, 23: 121- 129, Titograd.

Vučković M., Mihailović R., Vizi O. & Bulić Z. (1990): Pregledna karta zaštite i valorizacije plavskog dijela Prokletija, R = 1: 50.000, FSD, RZZP, Titograd.

Vučković M. (1991): Jeleni u Biogradskoj Gori, In: Prirodne i društvene vrijednost Nacionalnog parka “Biogradska gora”, Zbornik radova - CANU, 23: 319-327, Kolašin - Titograd.

Lakušić R., Vučković M. & Bulić Z. (1992): Izvještaj o florističkim i vegetacijskim istraživanjima na prostoru sliva rijeke Morače u 1991. godini u okviru projekta “Biološka proučavanja u slivu rijeke Morače”, str: 31-39, Titograd.

Vučković M. (1992): Neka iskustva o korišćenju nacionalnih parkova kod nas i u svijetu, sa posebnim osvrtom na turizam. Referat na savjetovanju o nacionalnim parkovima u SRJ, Kolašin.

Vučković M. (1993): Osvrt na naučnoistraživački rad u šumarstvu Crne Gore i budući pravci organizovanja nauke u toj oblasti. Poljoprivreda i šumarstvo,

XXXIX, 3-4: 75-89, Podgorica.

Vučković M. (1995): Dinamika populacije zeca (Lepus europaeus) u Crnoj Gori u periodu 1956-1995, sa predlogom mjera zaštite i unapređenja. Zbornik radova sa jugosl. savjetovanja o zecu (15 - 17. XII 1995.), 1-6, Kikinda.

Vučković M. (1995): Osnovna pitanja zaštite životne sredine opštine Podgorica. Zbornik radova sa ekokonferencije, str. 1-8, Novi Sad.

Vučković M. (1996): Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači brdslp planinskih naselja Crne Gore na primjeru lovišta “Bar”, In: “Savremeni aspekti gajenja, zaštite i korišćenja divljači u funkciju razvoja brdsko-planinskih područja Jugoslavije”. Zbornik radova, (13. - 15. XII 1996), str. 17-24, Požega.

Vučković M. (1996): Lovnoprivredna osnova lovišta opštine Bar. Monografska studija, str. 1-92, Bar.

Vučković M. (1997): Osnova za zaštitu, unaprijeđenje i korišćenje divljači opštine Ulcinj. Monografska studija, str. 1-136, Ulcinj.

Vučković M. (1998): Osnova za zaštitu, unaprijeđenje i korišćenje divljači na teritoriji opštine Podgorica. Monografska studija, str. 1-155, Podgorica.

Vučković M. (2000): Riječ o Vilotiju Blečiću i njegovim istraživanjima u Crnoj Gori sa aspekta zaštite prirode. Glasnik Narodne biblioteke “Radosav Ljumović”, br. (6): 186-188, Podgorica.

Vučković M. & Bulić Z. (2000): Pregledna karta lovišta Crne Gore, R = 1: 200.000 Fond SD, RZZP, Podgorica.

Vučković M. (2001): Zaštita prirode u Prostornom planu Crne Gore. Zbornik izvoda i saopštenja sa naučnog skupa: “Prirodni potencijali kopna, kontinentalnih voda i mora Crne Gore i njihova zaštita”, str. 221, Žabljak.

Vučković M., Bulić Z., Kućančanin S., Ćeranić A., Stanisavić R., Nedić D., Ćirović R., Miličković N., Marković S., Milašinović N. & Nešović Ž. (2001): Ustanovljavanje i kategorizacija lovišta u Crnoj Gori. Zbornik izvoda i saopštenja sa naučnog skupa: “Prirodni potencijali kopna, kontinentalnih voda i mora Crne Gore i njihova zaštita”, str. 226, Žabljak.



1 Komentara

Fanito Postavljeno 18-08-2021 16:23:17

Bravo Božidare! Odgovorno i ljudski sa tvoje strane. To nam treba!

Odgovori ⇾

Ostavite komentar

• Redakcija zadržava puno pravo izbora komentara koji će biti objavljeni. • Komentari koji sadrže psovke, uvrede, prijetnje i govor mržnje na nacionalnoj, vjerskoj, rasnoj osnovi, kao i netolerancija svake vrste neće biti objavljeni. • Prilikom pisanje komentara vodite računa o pravopisnim i gramatičkim pravilima. • Nije dozvoljeno pisanje komentara isključivo velikim slovima niti promovisanje drugih sajtova putem linkova. • Komentari u kojima nam skrećete na slovne, tehničke i druge propuste u tekstovima, neće biti objavljeni, ali ih možete uputiti redakciji na kontakt stranici portala. • Komentare i sugestije u vezi sa uređivačkom politikom ne objavljujemo, kao i komentare koji sadrže optužbe protiv drugih osoba. • Objavljeni komentari predstavljaju privatno mišljenje autora komentara, i nisu stavovi redakcije portala. • Nijesu dozvoljeni komentari koji vrijedjaju dostojanstvo Crne Gore,nacionalnu ,rodnu i vjersku ravnopravnost ili podstice mrznja prema LGBT poulaciji.