Srpska pravoslavna crkva (SPC) posljednjih decenija je izgradila imidž kontroverzne, finansijsko-političke organizacije koja ima veliki uticaj na regionalna politička, društvena, ali i ekonomska zbivanja. Kao i svaka organizacija koja svoj uticaj zasniva na involviranosti u politička dešava, gomilanju finasijske moći i širenju ekonomskog uticaja, ni SCP tokom decenija parapolitičkog djelovanja nije ostala imuna na skandale. Štaviše, bilo ih je poprilično.

Za ovakav imidž SPC koji odiše kontorverzom najzaslužnije su ekstravagantne vladike i njihovi saradnici za čija se imena vezuju pedofilski i gej skandali, prikrivanje najtežih krivičnih djela, finansijske malverzacije, dilovanje droge, umješanost u sumnjive političke dogovore, nepotizam, dok su uživanje u luksuzu i sve vrste privilegija postale svakodnevnica najviših zvaničnika ove pseudoreligijske organizacije.

Ovom prilikom podsjetićemo na samo neke od najčuvenijih i najkontroverznijih slučajeva gdje su čak i najviši funkcioneri ove organizacije povezivani sa teškim kriminalnim radnjama.

Zataškavanje pedofilije

Portal Aktuelno je u seriji tekstova pisao kako je  Komisija SPC na čelu sa vladikom budimljansko-nikšićkim Joanikijem Mićovićem 2012. godine pokrenula istragu zbog navodna tri slučaja pedofilije u Cetinjskom manastiru, ali ova istraga nije nikad dobila epilog i zataškana je.

Joanikije i Amfilohije: Prikrivali slučajeve pedofilije a nikad za to nijesu odgovarali

Najviši crkveni funkcioneri već dugi niz godina znali su o slučajevima pedofilije u SPC ali da se istrage završavaju uvijek na isti način – “pokupe materijal, ucjenjuju jedni druge, onda se tu umješa politika i sve se zataška”.

Visoki funkcioner SPC Joanikije Mićović u razgovoru sa monahom Bojanom Jovanovićem, poznatim po tome što je raskrinako pedofilsku mrežu u SPC,  govorio je o slučajevima pedofilije gdje je na organizovan način sveštenik manasitra Dajbabe Teodosije dovodio maloljetno lice od 13 godina u manastir Svetog Vasilija Ostroškog u Bijeljini da spava sa vladikom (Kačavendom). Joanikije je to stavio u zapisnik, kazao je da znaju za toga sveštenika i da ga dugo prate.

Međutim, taj slučaj takođe je zataškan, a lider Mitropolije crnogorsko-primorske Amfilohije Radović umjesto da je sve to prijavio, slučajeve pedofilije je koristio da ucjenjuje čelnika SPC Irineja.

Skrivali glavnog svodnika SPC

Portal Aktuelno takođe je pisao da je nedavno protjerani pop SPC Nikolaj Stamatović, koji je u Crnoj Gori bio stacioniran (čitaj sakriven) na položaju igumana manastira Zlateš kod Bijelog Polja bio glavni svodnik i veoma važna osoba u pedofilsko-homoseksualnoj mreži SPC.

Nikolaj Stamatović: Ucjenjivao Kačavendu kompromitujućim snimcima pa uhapšen 2013. godine

Podsjetimo, Stamatović je, kako su tada pisali mediji, bio uhapšen ispred Patrijaršije SPC u Beogradu u septembru 2013. godine zbog pokušaja da proda kompromitujući snimak bivšeg vladike Kačavende sa četvoricom mladića.

Crkveni vrh je želio da skloni Stamatovića iz crkve, ali problem je bio u tome što je on imao snimke i filmove vladika koji opšte sa djecom.  Nakon toga Stamatović je premješten u Crnu Goru. U Bijeljinu je došao vladika Joanikije koji ga prebacuje u Crnu Goru gdje je taj sveštenik koji je optužen za širenje pedofilije i pornografskog materijala službovao do skoro u manstiru kod Bijelog Polja.

Prodekan bogoslovije optužen za silovanje

Poslednji slučaj silovanja u SPC, u kom je studentkinja Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta optužila prodekana te ustanove Vladimira Vukašinovića da ju je seksualno napastvovao, uzburkala je javnost.

Sumnje o tome da SPC, a ni država, nema volju ni želju da se obračuna sa seksulanim predatorima i pedofilima među sveštenstvom podgrijala je i posljednja izjava šefa SPC Irineja u slučaju “Prodekan i silovanje”.

Irinej je zaokružio čitavu aferu oko silovanja riječima da je “načuo neke stvari, provjeravao, ali da nije mogao da dobije dovoljno potvrda za optužbe zbog silovanja”. To i ne treba da iznanađuje ukoliko uzmemo u obzir pređašnje slučajeve seks afera unutar Srpske pravoslavne crkve.

Vasilije Kačavenda

Regionalna javnost nikako ne može zaboraviti slučaj kontroverznog vladike Vasilija Kačavende, koji je optužen za pedofiliju i podvođenje maloljetnih dječaka, a za što niko dosad nije odgovorao. Slučajnost ili ne, ali Kačavenda je podnio ostavku zbog bolesti i to baš u trenutku kada je u javnosti isplivao snimak na kome je on intiman sa jednim mladićem.

Vasilije Kačavenda – komentar suvišan…

2013. godine u javnosti su procurela četiri audio-snimka razgovora između jednog mladića i sveštenika, koji je, navodno, za vladiku Vasilija Kačavendu podvodio dječake. U nekoliko telefonskih razgovora, svještenik je ubjeđivao mladića da se vidi s vladikom i ugovarao susret u jednom hotelu. Na poslednjem snimku čuje se i Kačavenda, koji kaže da mu je drago što je mladiću bilo “ekstra”. Ipak, vladika je tvrdio da mu je gej afera namještena.

Ni dvije godine kasnije, skandali nisu zaobišli Kačavendu.

Đakon Bojan Jovanović, odnosno otac Serafim, prilikom gostovanja u emisiji “Život priča” otkrio je da su u dvoru Kačavende pravljene razne žurke i pijanke, kao i da je gledao kako su igumani podvodili mladiće. Jovanović je tada tvdio i da je vidio prebijanje onih koji su pričali da je vladika pedofil i homoseksualac.

“Dovođeni su dječaci bez roditelja, iz siromašnih porodica, i nijedan nije smio biti stariji od 11 godina”, govorio je Jovanović.

Ostaće upamćem i slučaj dečaka Milića Blaženovića, koji se, prema tvrdnjama Jovanovića, ubio, jer više nije mogao da trpi seksualno zlostavljanje od strane vladike. Ipak, i pored brojnih višegodišnjih optužbi, crkveni velikodnostojnik nikada nije krivično odgovarao za pomenute navode, a Sinod SPC ga je penzionisao 2013. godine iz, kako je tada navedeno, “zdravstvenih razloga”.

Pahomije i zastareli predmeti

Za razliku od Kačavende, vladika vranjski Pahomije Gačić optužen je 2002. godine za seksualno zlostavljanje četvorice maloljetnika.

Dječaci su optužili Pahomija za seksualno zlostavljanje u periodu od 1999. do 2002. u službenim prostorijama Eparhije vranjske, a krivične prijave protiv visokog crkvenog starješine podnijeli su 31. decembra 2002. godine.

Trojica dječaka tada su imala manje od 14 godina, a jedan je bio stariji. U krivičnoj prijavi i svojim ispovjestima 8. januara 2003. godine, kada se saznalo za ovaj skandal, mladići su naveli da ih je vladika pipkao, mazio, tjerao ih da se “druže”, što su oni odlučno odbili. Ipak, posle višegodišnjeg postupka, Pahomije je 2006. oslobođen zbog zastare predmeta.

Desetak godina kasnije, marta 2013. godine, vladika Pahomije susreo se sa novim optužbama. Tada je Osnovno javno tužilaštvo u Vranju protiv njega pokrenulo istražni postupak zbog novih optužbi za seksualno zlostavljanje, a za koje ga je optužio magacioner u Eparhiji Nemanja S. (31). Napastvovanje se desilo 2003. godine, a mladić je tada ispričao da je o svemu ovome ćutao devet godina iz straha.

I pored brojnih optužbi i ovaj slučaj prošao je identično kao i prethodni, bez ikakvih sankcija.

Starješina Ilarion – zamalo osuđen

Javnost je svojevremeno uzburkao i slučaj nekadašnjeg starješine manastira Hopovo, Ilariona, svjetovno Jovana Mišića, koji je 2001. godine uhapšen zbog sumnje da je u Sremskim Karlovcima izvršio nedozvoljene polne radnje nad maloljetnim dječacima.

Starješina je najprije osuđen na 10, a potom i na 12 mjeseci zatvora, ali je Vrhovni sud poništio tu presudu, a predmet je, u međuvremenu, kao i većina drugih, zastareo.

Samo “nedolično ponašanje”

Prije dvije godine Sprsku pravoslavnu crkvu potresao je još jedan skandal.

Krajem 2018. godine uhapšen je rumski sveštenik Goran T., nakon što su se u javnosti pojavile pornografske fotografije njega i ženske osobe, koja mu nije supruga.

Ipak, u slučaju ovog sveštenika u pitanju je bilo “samo” nedolično ponašanje.

Dilovanje droge u mantijama

Osim seks-afera, proteklih godina Srpsku pravoslavnu crkvu potresali su i drugi skandali.

“Valjam neku robu”

Tako je sveštenik Milan Jordović uhapšen početkom 2018. zbog dilovanja skanka.

Sa njim je tada “pao” i Zoran Marinković (43), vjeroučitelj i tranvestit, koji je u trenutku hapšenja bio obučen u žensku odjeću.

Nedugo nakon ovog slučaja, uhapšen je i jerej Stefan Mitrović (26) iz Kruševca, inače sveštenik crkve u Velikoj Drenovi kod Trstenika, kod koga je policija pronašla 52 grama kanabisa i 55 grama amfetamina.

Filaret – “Materijalno je važno”

 Filaretu, tada episkopu eparhije mileševske, u oktobru 1999. potpredsjednik tadašnje vlade Vojislav Šešelj poklonio je džip pajero, na šta je vladika uzvratio specijalnom zvonjavom u Mileševi, koja je predviđena za dolazak samog patrijarha.

Ovo je samo jedna od ilustracija nejgovog života i ljubavi prema materijalnim stvarima, pisao je Blic. Šešelja je odlikovao Ordenom Bijelog anđela.

Poznat je i po slikama na kojima ispred tenka u rukama drži mitraljez, a govorilo se i o krađi pomoći izbjegilicama tokom devedesetih. Pokazivao je na televiziji i lobanju koja je navodno pripadala djevojčici koju su ubili muslimani u Bosni, piše Banja Luka In.

Blizak je Pahomiju i Kačavendi. I u ovom slučaju ima još i gore: o njemu postoje navodi da je od Eparhije mileševske napravio stecište pedofila i alkoholičara. Rezriješen je dužnosti 2015. godine.

Georgije Đokić – jahte i slika sa dječacima

Georgije Đokić , kanadski je episkop, koji je 2015. godine razriješen uprave na Kanadskom eparhijom i penzionisan. Malverzacije s firmom koja pravi crkvene svijeće, pronevjera novca, hapšenje – opet se čine nedostatni u odnosu sa drugim stvarima koje se vezuju za Đokića.

Tako se lice nekadašnjeg episkopa Georgija kanadskog svojevremeno našlo na skoro svakoj banderi u centru Beograda: prestonica je bila oblijepljena plakatima na kojima se vidi kako se vladika “veseli” sa nekoliko žena. Bili su istaknuti i oni na kojima bez mantije pozira sa dva dječaka.

Postao je poznat u Kanadi po tome što se pobio sa bivšom monahinjom koja ga je oputužila da je bludnik i razvratnik, prenio je svojevremeno Blic.

Georgije je optuživan da besomučno troši crkveni novac da jahtom plovi do Kube, kao i da je naklonjen ženama i kafanama.

U.P.A.