Gazdovanje državnim šumama, kao dobrom od javnog interesa, na ekološki održiviji, socijalno odgovorniji i ekonomski efikasniji način, razlozi su za uspostavljanje novog organizacionog modela. Nova organizovanost će uzeti u obzir postojeće stanje šuma i šumarstva, šumarsku tradiciju, kadrovske potencijale, ograničenja, realne mogućnosti i potrebe razvoja drvne industrije. Ovo je saopšteno na sjednici Odbora udruženja šumarstva, drvne industrije, grafičke i izdavačke djelatnosti Privredne komore. Naglašeno je da će se na odgovarajući način uzeti u obzir i postojeći koncesioni ugovori, koji će, ukoliko budu poštovani, ostati u trajanju do njihovog isticanja. U tom smislu će se zapravo raditi na uspostavljanju složenog, dualnog sistema korišćenja državnih šuma - preko državnog privrednog društva i koncesionara.

Drvoprerađivači su podržali novi koncept gazdovanja šumama, koji će im omogućiti bolji  pristup sirovini, posebno malim i mikro preduzećima koji su do sada teško dolazili do nje. Govoreći o aktuelnom poslovanju privrednici su saopštili da je ograničenje izvoza šumskih drvnih sortimenata najvažnija mjera koja je usvojena u posljednje vrijeme i dala je dobre rezultate.

Odbor je razmotrio i Informaciju o privrednim kretanjima u periodu januar-april i dopunu Programa gazdovanja šumama za 2020. godinu. Na osnovu podataka Uprave za šume, ukupna ostvarena proizvodnja neto drvne mase za četiri mjeseca 2020. godine, iznosi 40.076m³, od čega četinara 25.433 m³ i lišćara 14.643 m³. Proizvodnja je veća za 57,58% u odnosu na ostvarenu tokom prva četiri mjeseca 2019. godine, rekao je sekretar Odbora Goran Popović.

- Svi podaci prije korona krize su izgledali optimistično. Prema podacima Poreske uprave ovaj sektor je bilježio rast prometa i broja zaposlenih – konstatovao je Goran Đalović, načelnik Direkcije za drvnu industriju u Ministarstvu poljoprivrede i ruralnog razvoja.

Pitanje pristupa sirovini i njeno korišćenje, prema riječima pojedinih proizvođača nije na odgovarajući način riješeno.

- Koncesije za dodjelu drvne mase iz plavskih šuma odlaze velikim drvoprerađivačima izvan opštine. Ovdje ne može da se kupi ni kubik daske za šalovanje, niti krovne konstrukcije, a kamoli tehničkog drveta. Naši privrednici, koji još nijesu zatvorili firme, ne mogu ni da koriste kredite, koji se daju pod povoljnim uslovima, jer ih ne mogu vraćati usljed nedostatka sirovine – objasnio je predstavnik drvoprerađivača Plava Esad Barjaktarević.

Plavske šume su ove godine bile na udaru vjetra i izvaljen je određeni broj drveća. Drvoprerađivači traže da im se dodijeli pomenuta izvala, jer bi to doprinijelo razvoju ove djelatnosti i otvaranju novih radnih mjesta. 

Direktor Uprave za šume Nusret Kalač je konstatovao da je time što je na području Plava formiran nacionalni park jasno pokazano da dugoročni razvoj tog područja ne treba temeljiti na drvopreradi.

- Uz svo uvažavanje i razumijevanje, ovdje ne postoji prostor za dogovore, već samo za sprovođenje zakona koji kaže da se šume daju na korišćenje preko konkursa. Crna Gora je jedinstveno tržište i pozivi za dodjelu sirovina se odnose na sva preduzeća u našoj zemlji. Ono što se može učiniti jeste da se uputi apel drvoprerađivačima iz drugih opština da se ne jave na poziv za dodjelu izvale, te tako omoguće plavskim mikro i malim privrednicima da dobiju taj posao i pomognu razvoj ove djelatnosti u toj opštini – istakao je Kalač, a sa ovim predlogom je saglasan i generalni direktor Direktorata za šume, drvnu industriju i lovstvo Nezir Dacić.

Fedi Marković, drvoprerađivač iz Plava, ocijenio je da su uslovi tendera za dodjelu koncesija isuviše rigorozni i potrebno ih je mijenjati, kako bi lokalni privrednici mogli doći do sirovine.

- Red bi bio da izađete u susret zahtjevima jedne od najmanje razvijenih opština i podstaknete zapošljavanje u drvopreradi – rekao je Marković.

On je dodao da je formiranje nacionalnog parka negativno uticalo na drvopreradu u Plavu.

Branko Mićković, Javorak MB, podržao je zahtjeve kolega iz Plava, uz ocjenu svaka firma ima problem sa obezbjeđivanjem sirovine.

- Drvoprerada Crne Gore je zrela za ozbiljnu reorganizaciju – smatra Mićković, koji prepoznaje potencijale sjevera za finalnu proizvodnju u drvnoj industriji. Poziva državu da podrži privrednike iz ovog sektora, jer imaju poteškoće u plasmanu proizvoda.

Državni sekretar za šumarstvo, lovstvo i drvnu industriju dr Mišo Anđelić, ocjenjuje da inicijativa iz Plava dolazi u pravi čas, u vrijeme reorganizacije koncesionog korišćenja šuma. On smatra da postoji mogućnost da plavski prerađivači dođu i do drveta iz Nacionalnog parka, odnosno onih količina koje su predviđene za sječu.

- Program reorganizacije daće brojne benefite malim i mikro preduzećima i priliku ruralnim područjima za razvoj privredne aktivnosti – rekao je Anđelić i kazao da će se ići i na izmjene i dopune zakona, što će značajno umanjiti državnu upravu u ovoj oblasti.

Aco Šamšal, Brezna, ukazao je da su izvoznici drveta iz naše zemlje u Egiptu suočeni sa izazovima koji onemogućavaju realizaciju ugovorenih poslova. Riječ je o oko 4200 kubika jelove i borove građe koja je izvezena preko Luke Bar, a kod koje je utvrđena kontaminacija cezijumom 137. Riječ je o importovanoj kontaminaciji jer taj nukleid nije u vazduhu, niti u zemljištu, navodi privrednik.

Državni sekretar Anđelić je decidan da je Crna Gora oblast zaštite biljaka prilagodila evropskoj regulativi i da su transponovani svi EU standardi. Smatra da je potrebno utvrditi da li je došlo do vještačkog importovanja cezijuma tokom transportovanja i skladištenja, ili je riječ o "trgovačkoj priči" Egipćana.

Privrednici su na sjednici takođe ocijenili da je potrebno usljed smanjenog izvoza zbog korona virusa predložiti Vladi da se u treći paket mjera podrške ekonomiji uključi oslobađanje od posebne naknade koja sada iznosi 10 odsto. To bi, prema njihovim riječima, bilo podsticajno za drvoprerađivače u uslovima krize.

(Izvor Privredna komora )