Politika

Medoks: Savjetovala sam Vladu da sprovede istragu o događajima na Cetinju

Okt 24, 2021 4 Komentara

(15 riječi)

Apelovala sam na sve susjede Crne Gore da poštuju suverenitet Crne Gore kao nezavisne nacije. Oni koji žive na teritoriji Crne Gore trebalo bi da odlučuju o njenoj budućnosti - kaže u intervjuu za Pobjedu ambasadorka Velike Britanije u Crnoj Gori Karen Medoks. Ističe da je sloboda vjeroispovijesti i uvjerenja važno načelo i da bi ta sloboda trebalo da se odnosi na sve vjere, ali takođe i na pravo da se ne vjeruje.

Intervju prenosimo integralno.

Petog septembra je uz duge cijevi ustoličen mitropolit Srpske crkve u Crnoj Gori Joanikije. U hrišćanskom svijetu nikada do sada nije viđeno ovakvo ustoličenje i svakako je posljedica građanskog protesta, bunta građana koji su demonstrativno blokirali ulaze u Cetinje jer su smatrali da svešteno lice koje javno ne priznaje postojanje crnogorske nacije, koje negira identitet crnogorske države, ne zaslužuje da bude ustoličeno u Cetinjskom manastiru koji je stožer i ugaoni kamen crnogorske državnosti. Uprkos zvaničnim procjenama o riziku da dođe do krvoprolića, crnogorski premijer Krivokapić, kako je sam izjavio, naredio je da se rizična policijska akcija ipak izvede. Vi ste pozdravili ulogu policije u ovom događaju, iako tada još nije bio sačinjen izvještaj o policijskom postupanju. Sada je poznato da je bilo prekomjerne upotrebe suzavca, nezakonite upotrebe šok i fleš bombi i da je više od 30 osoba povrijeđeno u intervenciji policije. Na osnovu kojih ste informacija pozdravili policijsku akciju iako postoje dokazi da je akcija bila usmjerena protiv crnogorskih građana koji nijesu niti napali policiju niti izazivali nerede u gradu?

Medoks: U mojim razgovorima sa vlastima ovdje u to vrijeme sam izjavila da upravo zbog toga što su postojali mnogi uglovi gledanja i mišljenja u vezi sa tim šta se dogodilo na Cetinju, da bi bilo primjereno da Vlada sprovede javnu istragu kako bi nezavisno utvrdila da li nešto iz toga može da se nauči. Shvatam da je taj postupak u toku. Sprovođenje ovakve istrage bi trebalo da omogući da se dešavanja razmotre na objektivan način, kao i da se pravi ljudi pozovu na odgovornost.

Građani, koji su mirno protestovali na Cetinju, danas se hapse i optužuju za terorizam. Pobjeda je izvijestila i o nezakonitom oduzimanju mobilnog telefona 83-godišnjem Cetinjaninu. Kako komentarištete najave hapšenja, krivične prijave, ali i ovakvu manipulaciju onih koji imaju vlast u Crnoj Gori?

Medoks: Bilo bi nezgodno da ja ili bilo ko drugi, uključujući i medije, komentarišemo hapšenja pojedinaca, a da pri tom ne znamo sve činjenice.

Aktuelna crnogorska Vlada, na čiji sastav je ključnu ulogu imala Crkva Srbije i koja je praktično formirana u Ostrogu, izmijenila je Zakon o slobodi vjeroispovijesti, a nedavno je crnogorski premijer Krivokapić „proglasio“ SPC jedinom priznatom crkvom u Crnoj Gori. Čak je zaključkom Vlade Cetinjski manastir, koji je bio vlasništvo Opštine Cetinje, upisan u Katastar, mimo zakonom utvrđene procedure. To znači da pravoslavni Crnogorci, koji su vjernici Crnogorske pravoslavne crkve, nemaju mogućnost da koriste vjerske objekte koji su u vlasništvu države Crne Gore, čime postaju – građani drugog reda. Da li Vi smatrate da nema diskriminacije u Crnoj Gori, s obzirom na to da se javno nijeste oglašavali?

Medoks: Već sam nekoliko puta javno izjavila da je sloboda vjeroispovijesti i uvjerenja važno načelo i to je i dalje moj stav. Ova sloboda bi trebalo da se odnosi na sve vjere, ali takođe i na pravo da se ne vjeruje.

Zvanični Beograd zvanično forsira projekat „Srpskog sveta“. Da li smatrate da se time Beograd miješa u unutrašnje stvari Bosne i Hercegovine i Crne Gore? Da li je riječ o hegemonističkoj politici koju promoviše predsjednik Srbije Aleksandar Vučić?

Medoks: Naš stav u vezi sa stranim intervencijama na opštem nivou je jasno iskazan u nedavno objavljenom ličnom stavu koji sam napisala zajedno sa ambasadorkom Sjedinjenih Američkih Država. Apelovale smo na sve susjede Crne Gore da poštuju suverenitet Crne Gore kao nezavisne nacije. Saopštile smo da bi prema našem mišljenju oni koji žive na teritoriji Crne Gore trebalo da odlučuju o njenoj budućnosti.

Nova crnogorska vlast se deklarativno zalaže za evroatlantske integracije, iako je vrlo malo urađeno na evropskom putu. S druge strane, povjerljive bezbjednosne informacije cure sa sjednica Odbora za bezbjednost i iz državnih organa ka Beogradu i Moskvi. Da li su naši zapadni partneri zabrinuti zbog ovih incidenata?

Medoks: U vezi sa pitanjem napretka na evropskom putu, razumijem da je ambasadorka EU baš protekle sedmice u izvještaju EK o napretku prepoznala oblasti u kojima je ostvaren napredak, npr. reforma policije i borba protiv korupcije, kao i one oblasti u kojima još uvijek treba mnogo toga da se uradi, uključujući reformu pravosuđa i parlamentarnu reformu. Ujedinjeno Kraljevstvo ima crnogorske partnere u ovoj vlasti (kao i u prethodnoj administraciji) koji su otvoreni za saradnju u cilju izgradnje kapaciteta u brojnim navedenim oblastima koje su važne za pristupanje EU, a koje podrazumijevaju: dalje reforme u sprovođenju zakona, pravosuđu, parlamentarne i izborne reforme, kao i regulaciju medija. Takođe imamo i bliski radni odnos u sferama odbrane i bezbjednosti, tako da, ukoliko imamo neka pitanja koja nas brinu, imamo uspostavljene odgovarajuće kanale putem kojih možemo direktno da ih postavimo.

Kako vidite odnose Crne Gore i Ujedinjenog Kraljevstva: u kojim oblastima saradnja mora biti bolja, da li britanski investitori vide Crnu Goru kao atraktivnu za ulaganje?

Medoks: Između Crne Gore i Ujedinjenog Kraljevstva postoji srdačan i dugogodišnji odnos, koji se nastavio i tokom promjena u vlasti. Imamo odličnu saradnju na planu odbrane i vanjske politike, obrazovanja, demokratske institucionalne reforme, kao i reformi vladavine prava - uključujući i obuke nosilaca sudskih funkcija, saradnju sa policijom i hvatanje u koštac sa korupcijom. Nadamo se da ćemo u bliskoj budućnosti sklopiti bilateralni trgovinski sporazum između Ujedinjenog Kraljevstva i Crne Gore. Unapređenja u oblasti vladavine prava učiniće da ova država postane privlačnija destinacija za ulaganja - investitorima je važno da imaju pravnu sigurnost kako bi ovdje mogli uspješno da posluju.

Kako komentarišete katastrofalnu situaciju sa širenjem korona virusa u Crnoj Gori. Oni koji donese mjere ih ne poštuju, premijer je i dalje nevakcinisan, a proces imunizacije ide presporo… Kampanje za vakcinaciju gotovo i da nema, a nadležni tvrde da je situacija pod kontrolom? Kako se, po Vašem mišljenju, ova Vlada bori protiv kovida?

Medoks: Mislim da sve države na svjetskom nivou imaju neujednačene rezultate kada je u pitanju kovid - to nije iznenađujuće s obzirom da je ovo bio novi virus. Što se tiče Crne Gore, program vakcinacije vidim kao jedan od relativnih uspjeha - imate jednu od najvećih stopa prihvatanja vakcinacije na Zapadnom Balkanu. Ali još uvijek treba mnogo toga da se uradi, pa bih definitivno ohrabrila širu populaciju da se vakciniše u većoj mjeri. U Ujedinjenom Kraljevstvu smo pokazali da se većom upotrebom vakcina zaista mogu smanjiti broj hospitalizovanih i stopa smrtnih slučajeva.