Goran Sekulović - Vitomir Vito Nikolić: Drumska koračnica smrti kao koračnica života
VREMEPLOV ZA JUGONOSTALGIČARE (XX): VITO ILI ĐEČJA USPAVANKA O SMRTI
Vidimo da je Vitu čak i
svijetla budućnost ośenčena “nekom tamnom kišom”, bez obzira na sve ideologijske
i političke svečane zakletve, programe, rezolucije, obećanja i kongrese. Za
pjesnika je najveće “slavlje” to što “bez konferencija, rezolucija i pripremne
/ kampanje, / bez pretenzija da bude istorijsko, prelomno i / plodonosno”,
jednostavno “postoje ptice”, ili što “došlo je proljeće, čudesno kao /
pomilovanje / Fjodora Mihailoviča na / Trgu Semjonovskom”. I u sljedećem iskazu
Miljenka Jergovića povodom Miljkovića očituje se više podudarnosti Vitove i
Brankove poezije: “...Više (je) nego bilo čim drugim, bio obilježen Heraklitom
Mračnim, i njegovim fragmentima. Tako je i pisao, okupljajući pjesmu oko
jednoga efektnog stiha, snažne i zvučne misli, jezičnog praska, ili je svodeći
samo na fragment, na tih nekoliko riječi, koje, možda, i nemaju dubok smisao,
ali će ih čitatelj pamtiti kao najveću mudrost svoga doba. Najlepše pevaju
zablude. Nema pesme izvan istine. Dok budeš pevao ko će tvoje breme da nosi? Ko
ne ume da sluša pesmu slušaće oluju. Hoće li sloboda umeti da peva kao što su
sužnji pevali o njoj?”
Podśetimo se povodom
Vitove izvanredno, veoma jako sugestivne pjesme “Istočni vestern” da je riječ o
strašnoj totalitarističkoj propagandi bilo koje vrste i bilo kojeg povoda i
“opravdanja”, o genocidnom planu i masovnim zločinima pri čemu nije bilo i nema
poštede za nikog živog, o tome da je ubijanje posao kao i svaki drugi, poslije
čega se može sjeđeti sa porodicom i igrati se sa svojom đecom, apsolutno
zaboravljajući na svu onu masovnu populaciju i đece i odraslih koja je
prethodno, u “radno vrijeme”, lišena života. Evo ponovo nedavno čak i na kraju
XX vijeka (izgleda svakih pedeset godina!), na Balkanu novog-starog višestrukog
genocida, a poučen tragičnošću naših prostora i naših ljudi, te njihovim
istorijskim čuvstvom i bićem, Vito vizionarski sluteći u pjesmi simboličkog
naziva “Nenad” (asocijacija na poznatu narodnu pjesmu ''Predrag i Nenad'') o
bratoubilaštvu kaže: “Ne tragaj za bratom po ovoj šumi / gdje na naša srca
kidišu kuršumi, / gdje ima više hajduka no braće. / Jer ako te niko ne pogodi /
- brat će.”
Strašno poetsko
pośedočenje ovog iskonskog i biblijskog (legenda o Kainu i Avelju) a novog,
svježeg, modernog i svjesnog, ideološko-totalitarističko-genocidno-planskog zla
rođenog u dvadesetom vijeku kao praistorijske bestijalnosti na licu savremenog
čovječanstva čitamo u pjesmi “U Gradini grob do groba”: “Na ušću Une u Savu, u
ataru Sela Gradina, prekoputa Jasenovca, ustaše su prošlog rata ubile maljem
ili zaklale nožem preko 350 hiljada ljudi, žena i djece, uglavnom iz Potkozarja.
Svi su oni pokopani u stotinak mamutskih grobnica koje se danas raspoznaju kao
bolna ulegnuća na obrazu Zemlje.
U Gradini grob do groba,
/ a u svakom po grad ljudi, / sto grobova – sto gradova / pod cvijećem
uzaludnim. // Nit ga beru, niti kose, / nit njeguju, niti gaze, / nit mu vjetri
prah raznose, / nit ga pčele obilaze. // Samo cvijeta, samo vene, / samo vijek
svoj vjekuje, / da tišinom opomene, / da tišinom odjekuje. // U gradini grob do
groba, / na dva jutra zemlje plodne / sto grobova, sto gradova / od gradine –
kud god odem.''
Nastavlja se
0 Komentara