IVO LOLA RIBAR: Vjerovao da revolucijom ne može da izgubi ništa, već da dobije čitav svijet
Na današnji dan 1916. godine u Zagrebu rođen je Ivo Lola Ribar, učesnik narodnooslobodilačke borbe, revolucionar i antifašista, kako su ga mnogi još zvali – jugoslovenski Če Gevara
Ivo Lola Ribar bio je
idol mladih koji su bili svjesni da revolucijom ne mogu da izgube ništa sem
sopstvenih okova dok zauzvrat mogu dobiti čitav svijet.
Šta danas znači zvanje
„narodni heroj“? Šta znači sekretar SKOJ-a i predsednik USAOJ-a?
Možda će se danas
terminološki lakše shvatiti i prihvatiti odrednice kao što su „predvodnik
omladinskog i studentskog pokreta“.
U svojim mladalačkim
danima, Lola je bio „društveni aktivista“.
Prije vihora Drugog
svetskog rata, u koji će biti uvučena cijela porodica Ribar, Ivo svoje
studentske dane provodi u Parizu i Ženevi gdje studira pravne nauke.
Po povratku iz
inostranstva studije privodi kraju na Beogradskom Univerzitetu.
Kao nagradu za istrajnost
u revolucinarnom radu (Lola je već tada član omladinske organizacije SKOJ)
postaje sekretar, tada ilegalne, Komunističke partije.
Uređivaće i progresivne
studentske listove „Mladost“ i „Student“.
Zbog političkog
djelovanja i organizacije studentskih štrajkova, Lola 1940. godine biva uhapšen
i interniran u logor u Bileći, u kom će provesti pet mjeseci.
Na dan 6. aprila 1941.
porodica Ribar planira da održi svadbeni ručak povodom ženidbe starijeg sina
Ivana Lole Ribara sa njegovom tadašnjom vjerenicom Slobodom Trajković.
Aprilske bombe staju na
put braku Lole i Slobode.
U okupiranom Beogradu
Lola će predvoditi ilegalne grupe partijskih boraca. Mahom mlade skojevce.
Krajem septembra iste
godine prelazi na slobodnu teritoriju u zapadnoj Srbiji (tzv. „Užička
republika“), u kojoj ostaje do njenog pada koji će se dogoditi krajem novembra.
U Užicu Lola pokreće list
„Omladinsku borbu“ i postaje ćlan uredništva lista „Borba“. Ovi listovi će
izlaziti do pada Užica.
Sa partizanskim jednicama
Lola će preći u Bosnu u zimu 1941. godine.
U Bihaću, 1942. godine
održan je Prvi kongres antifašističke omladine u organizaciji Ujedinjenog
saveza antifašističke omladine Jugoslavije (USAOJ), na kojem učestvuje.
U ratu su stradali
njegova majka Antonija, rođeni brat Jurica i vjerenica Sloboda.
Ovako je pisao ocu, nakon
što je saznao da mu je rođeni brat Jurica tragično stradao na frontu:
„Riječi su suvišne, drаgi
moj tаtа, riječi ne mogu izrаziti svu težinu udаrcа koji nаs je zаdesio. Volio
bih stotinu putа i rаdi njegа koji je bio bolji od mene, i rаdi svih nаs, dа
sаm jа pаo nа njegovu mjestu. Ali, eto, dogodilo se drugаčije. Nikаdа ovа rаnа
neće zаcijeliti. Jа sаm samo godinu dаnа poslije moje Slobode izgubio brаtа –
dvа bićа kojа sаm toliko volio, а kojа su tek bilа nа prаgu životа. Ali znаm
kаko je tek tebi, drаgi tаtа, koji si izgubio sinа, nаšeg mezimcа. Nemoj
plаkаti, ne dаj se tаtа!“
Jedno drugo pismo, koje
je Ivo Lola Ribar napisao svojoj djevojci i vjerenici Slobodi Bodi Trajković, a
koje ona nažalost nikada nije dobila, bilo je inspiracija za pjesmu „Korni
grupe“ koju možete poslušati iznad teksta.
Ivo i Sloboda
Oktobra 1943. Ribar je
određen za šefa prve vojne misije koja je trebalo da otputuje u Kairo, u Štab
savezničke komande za Bliski istok.
U trenutku kad se njegov
avion pripremao da poleti pogođen je bombom iz neprijateljskog aviona.
Tom prilikom je Ivo stradao.
Sahranjen je pod bedemom
beogradske tvrđave u „Grobnici narodnih heroja“ na Kalemegdanu.
0 Komentara