Istorija

KOMITI IZ VASOJEVIĆA – popis okupacionih vlasti iz marta 1921.

(15 riječi)

Priredio: Vladimir Jovanović

Prije tačno 100 godina, okupacione vlasti Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca u Crnoj Gori su sačinile popis crnogorskih ustanika u bivšim srezovima Andrijevica i Kralje – boraca Za Pravo, Čast, Slobodu i Nezavisnost. Nazivaju ih „odmetnicima” i pozivaju na predaju.

Više od dvije godine od Božićnoga ustanka, dakle, naoružani komiti su u šumama na prostorima sadašnjih opština Andrijevica, te Plav i Berane.

 

Iz dokumenata s kraja marta 1921. se vidi da su ti komiti iz selâ: Prisoja, Gračanica, Košutići, Konjuh, Cecuni, Seoca, Prljanija, Murino, Trepča, Mašnica, Kralje, Slatina, Marsenića Rijeka, Šipovica, Šekular.

Opšti narodni ustanak u Vasojevićima je spriječen krajem 1919, kada su okupcione vlasti uhapsile i utamničile u Beogradu đenerala Radomira Vešovića (1871-1938), rodom iz Lijeve Rijeke (Lopate), bivšega ratnoga komandanta i ministra vojnoga Kraljevine Crne Gore, docnije istaknutoga člana Crnogorske (federalističke) stranke.

 

Iz objavljenih dokumenata za period 1919-1920. i kasnije doznaje se da su u kampovima crnogorske kraljevske vojske u Italiji, ili „na vezi” u domovini, ustanički oficiri, podoficiri i vojnici Vasojevići:

Simo Čukić, Stevan Lekić, Milutin Radonjić, Tomica Lekić, dr Vasilije Popović, Đoko Račić, Bogdan Laban, Vidak Babović, Tomo Garčević, Radule Bubanja, Radisav Bandović, Novica Perović, Gavro Čukić, Baca Protić, Mileta Komatina, Mirko Stiljović, Boško Vojvodić, Maksim Stamatović, Gavro Jokić, Milutin A. Šoškić, Milo Aleksić, Radule Ostojić, Bogić Jovović, Bogdan Jovović, Radoje Milošević, Staniša P. Delić, Radivoje Đukić, Đoko Milošević, Milovan Stojanović, Jovan I. Nikolić, Lako Šoškić, Periša Tomović, Drago I. Bojović, Joko Babović, Božo Ćulafić, Drago Ralević, Milisav Gudović, Radisav Aković, Ilija Babović, Stojan Malević, Blagoje Trifunović, Vuk Bajić, Nikola Popović, Panto T. Saičić, Jefto Zečević, Vaso Delević, Mileta Veljić, Bogdan Raičević, Milivoje Obradović, Radule Bubanja, Ilija Nišavić, Vuk Vuković, Milan Vešović, Lazo Dašić, Nikola Đukić, Veko Beloica, Vuko Vuković, Jevrem Đurović, Nikola Bulatović, Mujo Šutović, Veko Raičević, Milo B. Protić, Vlado Vulić, Radonja Vulić, Jovan Ćulafić, Jagoš Vasović, Milija Šekularac, Danilo Vešović, Miloš Babović, Stevan Tmušić, Miljan Orović, Radoica Orović, Milo Orović, Petko I. Vulević, Vuko Golubović, Vuk Golubović, Đuro Dašić, Boško Boričić, Mihailo Milikić, Mojaš Tomović, Radonja Pešić, Radun Jelić, Vukajlo Lutovac, Mihailo Janković, Dragoje Vukić…

Premijer crnogorske kraljevske vlade u egzilu Jovan Plamenac 5. jula 1920. naredbom br. 120 unprijeđuje u oficirske činove 13 Crnogoraca, među njima u čin pješdijskih potporučnika i ove podoficire iz Vasojevića:

Marka Kikovića, Mitra Kikovića, Lazara Čukića, Šaka Vešovića, Radosava Rmuša, Mitra Lakušića, Panta Asovića, Krsta Raketića.


Otprilike u to vrijeme, izvještaji okupcionih vlasti Kraljevstva SHS, navode da „ima puno bandita, u okruzima: … Beranskom 400, Kolašinskom 400… Andrijevičkom 573 lica”.

Odbor Crvenoga krsta Zetske oblasti, na čelu sa mitropolitom Gavrilom Dožićem i dr Nikom Martinovićem 1924. izvještava da je u Vasojevićima 31 „zelenaški zatvorenik” (ne računaju se Vasojevići u podgoričkoj Jusovači).

Na prostoru Gornjih Vasojevića, najpoznatiji komita je Vukalica Marković. Junački gine 18. marta 1923. u borbi protiv srpskih žandarma u Dolcu, nadomak Berana.

Manje je poznato da je u Donjim Vasojevićima – u Kraljama, komita od austrougarske okupacije, Milonja Mimović, još 21. oktobra 1918. ubio lokalnoga kvislinga O.R. koji je, dok je srpska „saveznička” vojska prodirala u već oslobođenu Crnu Goru, „počeo propovijedati ideju ujedinjenja Crne Gore sa Srbijom i o odbacivanju dinastije Petrović sa crnogorskog prestola”.

Komita Mimović se nalazi i na spisku „odmetnika” Načelstva Okruga Andrijevičkoga s kraja marta 1921. godine. U to vrijeme Okrug Andrijevički imao je četiri sreza: Andrijevički, Kraljski, Ljevoriječki, Plavsko-gusinjski.

Načelstvo Okruga Andrijevačkoga, na osnovu čl. 9 Zakona o javnoj bezbjednosti, a prema aktima br. 1410 i 1491 i rješenjima br. 1455 i 1463 Uprave okružne varoši Andrijevice od 30-31. marta 1921, te na osnovu akta načelnika Sreza Kraljskoga br. 1275 i rješenjem br. 1406. od 28. i 30. marta 1921, poziva poimenično crnogorske komite da se „u roku od 20 dana”, kako navode, prijave „najbližoj policijskoj vlasti ili prvostepenom Okružnom sudu, što ako u ostavljenom roku ne učine, Načelstvo će ih na osnovu čl. 10 Zakona o javnoj bezbjednosti, oglasiti za hajduke i biće slobodno svakom UBITI IH, pošto u njihovoj radnji stoji djelo hajdukovanja”.

 

Na popisu su, uz generalije i lične opise, sljedeći Crnogorci iz Donjih Vasojevića:

 

·     MILO P. PROTIĆ (25), iz Prisoja, Andrijevica

·     LJUBOMIR-LJUBO DEDOVIĆ (26), iz Gračanice, Andrijevica

·     BOGDAN G. LABAN (30), iz Murina, Plav

·     BOGIĆ V. JOVOVIĆ (26 godina), iz Košutića, Andrijevica

·     SAVO A. MIŠKOVIĆ (35 godina), iz Konjuha, Andrijevica

·     VUKAŠIN ĐUKIĆ (60), iz Cecuna, Andrijevica

·     MILOVAN V. ĐUKIĆ (35), iz Cecuna, Andrijevica

·     IVAN V. ĐUKIĆ (30), iz Cecuna, Andrijevica

·     DRAGO GUBERINIĆ (25), iz Seoca, Andrijevica

·     ĐURO JOVOVIĆ (35), iz Košutića, Andrijevica

·     LJUBO ĐERKOVIĆ (30), iz Košutića, Andrijevica

·     MILUTIN M. RADONJIĆ (45), iz Prljanije, Andrijevica

·     JOVAN KATIĆ (22), iz Murina, Plav

·     NIKODIM KOČANOVIĆ (25), iz Murina, Plav

·     ĐOKO LALIĆ (25), iz Trepče, Andrijevica

·     RADOVAN JANKOVIĆ (25), iz Mašnice, Plav

·     LJUBOMIR J. KRDŽIĆ (25), iz Mašnice, Plav

·     PETAR NIKOLETIĆ (25), iz Mašnice, Plav

·     STEVAN B. LEKIĆ (35), iz Kralja, Andrijevica

·     TOMICA B. LEKIĆ (…), iz Kralja, Andrijevica

·     DRAGO T. LEKIĆ (…), iz Kralja, Andrijevica

·     ĐOKO R. RAČIĆ (26), iz Slatine, Andrijevica

·     ŠAKO Đ. VEŠOVIĆ (35) iz Marsenića Rijeke, Andrijevica

·     MILONJA S. MIMOVIĆ (34), iz Šipovica (iznad Kralja), Andrijevica

·     GAVRO P. JAŠOVIĆ (22), iz Šekulara, Berane

·     VUKOTA V. LEKIĆ, iz Šekulara, Berane

(Izvor za gornji popis: Mile Kordić, Mijajlo Ašanin, „Crnogorska buna i odmetnički pokret 1918-1924”, Nova knjiga, Beograd, 1985, 276-279)




19 Komentara

addeply Postavljeno 07-09-2024 23:41:30

How can I find out if my medication is included in a prescription savings program viagra connect?

Odgovori ⇾

addeply Postavljeno 05-09-2024 14:09:59

How can I determine if a medication is appropriate for individuals with specific cultural or religious beliefs cialis dosage?

Odgovori ⇾

escarly Postavljeno 30-08-2024 14:47:00

Are there any hidden fees associated with buying medications online what does levitra look like. Medications and Sleep Disorders - Restoring Restful Nights

Odgovori ⇾

preaply Postavljeno 23-07-2024 15:59:28

Can I inquire about prescription assistance programs for children's medications ventolin?

Odgovori ⇾

Arronge Postavljeno 08-07-2024 12:44:24

How does India contribute to the production of medications for kidney and urinary disorders buy sildenafil 50mg pills?

Odgovori ⇾

Nizextime Postavljeno 20-06-2024 05:12:23

First, we should understand what infertility is defined as discount cialis It is not recommended that clinicians attempt to manage significant opioid withdrawal symptoms causing discomfort and lasting several hours without the effective detoxification agents discussed below

Odgovori ⇾

Sycland Postavljeno 09-06-2024 10:52:14

How are generic medicines named in different countries fildena super active?

Odgovori ⇾

Sycland Postavljeno 01-06-2024 08:29:19

Can a patient experience changes in tolerability when switching between generic and brand-name drugs 100 mg cialis tadalafil?

Odgovori ⇾

Assauck Postavljeno 26-04-2024 22:38:02

What OTC allergy medications are suitable for listeriosis relief buy kamagra?

Odgovori ⇾

fluogue Postavljeno 21-04-2024 22:14:34

What is the role of the FDA in addressing concerns about the safety of medication compounding in healthcare settings clomid 50mg?

Odgovori ⇾

edgetly Postavljeno 15-04-2024 17:37:37

vidalista 40

Odgovori ⇾

Assowly Postavljeno 27-03-2024 22:43:59

The inclusion of stromectol 3mg, containing ivermectin, in veterinary protocols supports the health and welfare of farm animals such as pigs and goats. By controlling parasites such as gastrointestinal worms and mange mites, ivermectin helps ensure the productivity and well-being of livestock herds.

Odgovori ⇾

Speanna Postavljeno 18-03-2024 12:12:58

As new evidence emerges and our understanding of COVID-19 evolves, it's essential to remain open-minded, critically evaluate emerging research findings, and adjust our approach based on the best available evidence. buy hydroxychloroquine While hydroxychloroquine may offer potential benefits in certain contexts, rigorous scientific inquiry and transparent communication are essential for informing treatment decisions and protecting patient safety.

Odgovori ⇾

Counnip Postavljeno 10-01-2024 12:52:37

ivermectin pills for humans Medications - Enhancing Performance in Competitive Sports

Odgovori ⇾

breerma Postavljeno 05-01-2024 10:49:04

Which is better for COPD nebulizer or inhaler ventolin inhaler without dr prescription.

Odgovori ⇾

Mjpeafe Postavljeno 30-11-2023 02:22:28

Medication safety reviews should incorporate feedback from patients and caregivers to improve care processes. how does levitra work

Odgovori ⇾

Nernex Postavljeno 04-11-2023 05:57:48

can you buy plaquenil over the counter - Students should learn about the role of medication therapy management in preventing adverse drug reactions

Odgovori ⇾

arronse Postavljeno 23-03-2023 00:08:11

Best of all, not only was she spared the burden of taking additional medications, she was able to lower the doses of the three she was already taking how does azithromycin work 20 for tamoxifen versus 0

Odgovori ⇾

Ostavite komentar

• Redakcija zadržava puno pravo izbora komentara koji će biti objavljeni. • Komentari koji sadrže psovke, uvrede, prijetnje i govor mržnje na nacionalnoj, vjerskoj, rasnoj osnovi, kao i netolerancija svake vrste neće biti objavljeni. • Prilikom pisanje komentara vodite računa o pravopisnim i gramatičkim pravilima. • Nije dozvoljeno pisanje komentara isključivo velikim slovima niti promovisanje drugih sajtova putem linkova. • Komentari u kojima nam skrećete na slovne, tehničke i druge propuste u tekstovima, neće biti objavljeni, ali ih možete uputiti redakciji na kontakt stranici portala. • Komentare i sugestije u vezi sa uređivačkom politikom ne objavljujemo, kao i komentare koji sadrže optužbe protiv drugih osoba. • Objavljeni komentari predstavljaju privatno mišljenje autora komentara, i nisu stavovi redakcije portala. • Nijesu dozvoljeni komentari koji vrijedjaju dostojanstvo Crne Gore,nacionalnu ,rodnu i vjersku ravnopravnost ili podstice mrznja prema LGBT poulaciji.