Piše: Tijana Lopičić

Tokom istorije, mnogi ratovi su se vodili pod plaštom religijskih i nacionalnih ideala, a pokretali su ih vladari koji su koristili vjeru i nacionalni identitet kao sredstvo za postizanje spoljnopolitičkih i sopstvenih ciljeva. Danas, proces „ozdravljenja nacija“ možemo posmatrati kroz sposobnost društava da priznaju i prepoznaju svoje greške iz prošlosti, posebno u pogledu ratnih zločina i genocida.

Nažalost, određene ideologije, poput svetosavlja, i danas uspješno truju umove sljedbenika, podstičući osjećaj netrpeljivosti i mržnje prema drugim vjerama i nacijama, iliti velikosrpski šovinizam, što kontinuirano potvrđuju kontroverzne izjave njihovih najistaknutijih predstavnika.

Nedavno je episkop Crkve Srbije Atanasije uručio Orden Belog anđela prvog stepena predsjedniku opštine Pljevlja, dr Dariju Vranešu, koji je poznat po mnogim šovinističkim i antagonističkim stavovima.

“Svetosavski put je put hristoljublja, put bogoljublja i put čovjekoljublja. U slozi i bratskoj ljubavi da čuvamo radimo, gradimo naša Pljevlja, naše srpske zemlje, naše Kosovo i Metohiju. Da svakog momenta znamo da su sva naša stradanja zakopana u jednu grobnicu na Kosovu i Metohiji. Draga braćo i sestre dogodine u Prizrenu”, izjavio je Vraneš.

No, prije nego što analiziramo ovu kontroverznu izjavu, važno je razumeti da je Orden Belog anđela visoko priznanje Crkve Srbije, dodjeljeno pojedincima za izuzetne zasluge u oblastima humanitarnog rada, očuvanja vjere, kulture i tradicije. Takođe, orden se dodjeljuje u dva stepena, pri čemu prvi stepen predstavlja viši nivo priznanja.

Sada da sagledamo kakvo je to novo „hristoljubivo“ priznanje koje je uručila Crkva Srbije, s obzirom na to da ne odustaju od trenda nagrađivanja presuđenih ratnih zločinaca i sveštenika pedofila, a da su za svece proglašavali i osobe sa monstruoznim višestrukim ubistvima, poput popa Mace.

Ako je navodno svetosavlje put hristoljublja, put bogoljublja i čovjekoljublja zašto:

• podstiču antagonizam prema drugim vjerama i nacijama?
• huškaju na rat pastvu sa parolama „dogodine u …“ i "kad se vojska na Kosovo vrati"?
• glorifikuju međunarodno presuđene ratne zločince, a pri tom ne prihvataju odgovoronost za počinjene ratne zločine i genocid?
• kao vjerska institucija dovode se u vezu sa krijumčarenjem naoružanja, a za isto je i u Crnoj Gori formiran sudski predmet?
• propagiraju velikosrpski šovinizam koji se doslovno kosi sa svim onim što zastupa pravoslavlje?
• štite pedofilske sveštenike od kojih su đeca njihovih vjernika stradala?
• beskrupulozno podučavaju mitomansku istoriju zarad stvaranja "srpskog sveta"? Crna Gora nije i nikad neće biti  srpska zemlja, ali je istorijska činjenica da je bila okupirana i anektirana od strane saveznika i "bratske" Srbije. 
• nadasve su "čovjekoljubivo" i empatično iz manastira Ostrog izbacili Ukrajinsku izbjeglicu koja je u konaku potražila prenoćište? Dakle, svi pravoslavci nijesu ni braća i sestre u Hristu.

Na kraju, na osnovu kontinuiranih (ne)djela visokih predstavnika Crkve Srbije i predstavnika koje oni nagrađuju ordenjima, svetosavlje može biti samo sinonim za put nehristoljublja, nebogoljublja i nečovjekoljublja, uz emocionalnu manipulaciju (zaglupljivanje) pastve nesposobne za kritičko promišljanje.