Piše: Božidar Proročić

Vojni sukobi i porovokacije od strane Jermenije koji se trenutno odvijaju na granicama Azerbejdžana je ono što treba da zabrine Evropsku ali i Svjetsku javnost. Krvavom politikom rata, stradanja, i progona koja je ostavila dalekosežne posljedice na EX-YU prostorima možda je najbolji primjer iz novije istorije. U tom ratu koju je i dobrim dijelom bio vjerski ogledala se tragika svih naših sukoba.

Nedovoljno su poznate činjenice da je Jermenija vodila politiku etničkog čišćenja protiv Azerbejdžana na teritorijama koje pripadaju toj državi vjekovima.. Kao rezultat Nagorno- Karabah sukoba, Jermenija je okupirala oblast Nagorno-Karabah i sedam okolnih oblasti Azerbejdžana tokom vojnog primirja 1991-1993. Naravno, u tom pohodu Jermenije uprkos deklaraciji o prekidu vatre između dvije zemlje 1994. godine, uz pomoć stranih faktora Jermenija je prekinula primirje i nastavila brutalnu politiku provokacije i rata prema Azerbejdžana. Tokom godina, često krhkog primirja Jermenija je više puta prekidala isto oružanim akcijama u kojima su stradali Azerbejdžanski vojnici, civili gubeći svoje živote.

Od popodneva 12. jula, jedinice Jermenskih oružanih snaga u velikoj mjeri

kršeći primirje u pravcu okruga Tovuz duž državne granice između Azerbejdžana i Jermenije, pokrenuli su ofanzivu gađajući položaje i civilna naselja u Azerbejdžanu uz samu granicu sa artijjerijskom i minobacačkom vatrom. Dok se svijet zajedno bori protiv pandemije Covid-19, Jermenija je izabrala ovaj trenutak zabrinutosti u svijetu da napadne Azerbejdžan. Ovo je jasan dokaz da Jermenija agresijom na Azerbejdžan i opet nastavila kršenje primirja iz 1994. godine. Broj postradalih oficira i visokih oficira je više od 10. Jermenska vojska ignoriše pravila karantina krši odredbe i pravila rata kao i Ženevsku konvenciju, napada Azerbejdžan i prijeti životima civila. Neshvatljivo je da svijet ćuti i da na taj naćin uskraćuje prećutno pravo Azerbejdžanu  da štiti svoje teritorije i učini sve što je potrebno da povrati svoje okupirane oblasti.

Dana 13. jula predsjednik Azerbejdžana Ilham Alijev predsjedavao je sastankom Savjeta bezbjednosti. I rekao je tokom svog govora sljedeće:

 ,,Svu odgovornost snosi  direktno  vojno-političkog rukovodstva Jermenije. Ovakvi događaji se dešavaju zbog licemerja i nekorektne aktivnosti jermenskog rukovodstva. Sa svoje strane, apelujem da međunarodna zajednica se uključi u prekidu vatre na Jermensko-Azerbejdžanskoj liniji kontakta. Sa druge strane, vršeći vojne provokacije žele da napadnu teritoriju Azerbejdžana, zauzmu naše položaje i pucaju na civillno stanovništvo i naša sela. Ova ružna i podmukla politika će odvesti Jermeniju u propast. Sva odgovornost pada na vođstvo Jermenije. Azerbejdžan će nastaviti da štiti svoj teritorijalni integritet i granice. Snažni udarci naneseni su neprijatelju juče popodne i prošle noći  još jednom su i naši vojnici poginuli, njihova sveta krv neće ostati na zemlji. ”

Najnoviji čin agresije koji je izvršila Jermenija je još jedna provokacija u nizu. Jermenske nasilne i provokativne akcije moraju biti osuđene i ova agresorska država mora prihvatiti svoju odgovornost. Cijela Svjetska zajednica mora osuditi Jermensku agresivnu politiku i kršenja zakona. Sukob u Nagorno-Karabahu ima negativan uticaj na cio region. Kao rezultat agresije Jermenije na Azerbejdžan bilo je više od milion Azerbejdžanaca prognanih iz svojih domova koji su postali izbjeglice i raseljena lica.

Savjet bezbjednosti UN usvojio je četiri rezolucije kojima se traži hitno i bezuslovno povlačenje Jermenskih oružanih snaga sa teritorije Azerbejdžana, ali ove rezolucije još nisu sprovedene. Azerbejdžan je odujvek je bio protiv rata i podržava mirno rešenje ovog sukoba. Ako se Svjetska zajednice ne uključi sa većim intresovanjem i ne posreduje u većoj mjeri oko sporne teritorije Nagorno-Karabaha to može imati dalekosežne posljedice za mir u svijetu. Valjda je i Evropa i Svijet naučio kroz svoju noviju istoriju koje žrtve i strahote svaki rat nosi sa sobom.