rna Gora je tri puta bila međunarodno priznavana, iako je dva puta bila poništavana. Današnje, treće, aktuelno poništavanje u pokušaju - neće biti moguće.

Tokom 1400 godina Dukljani - Crnogorci su prošli fluktuacije kao rijetko ko u svijetu. Demografija Crne Gore počinje Knjaževinom/ Kraljevinom Dukljom, nastavlja Kraljevinom Crnom Gorom (kojoj je prethodila država Zeta) i završava se današnjom ekološkom državom Crnom Gorom.

Dukljani su bili privremeno okupirani 1219. godine od Srbije (Raške), zajedno sa Grčkom i drugim teritorijama. To je izazvalo njen prvi demografski potres, kakav inače nastaje tokom okupacije. U tim periodima nijesu vršeni popisi stanovništva.

PRVI POPIS

Popis stanovništva je počeo tek u Kraljevini Crnoj Gori, nakon njenog međunarodnog priznanja 1878. godine.

Prema popisu iz 1909. godine većinu, od procijenjenih 220.000 stanovnika, činili su pravoslavci - tzv. srpska vjera (94,38 odsto), dok su ostali uglavnom bili muslimani. Kao i u ostalim zemljama svijeta toga vremena, crnogorsku naciju je činio crnogorski narod, zbog čega vjerovatno popisom nije bilo potrebe utvrđivati nacionalnost.

Jednostavno: u Francuskoj su živjeli Francuzi, u Njemačkoj Njemci, u Srbiji Srbi, u Crnoj Gori Crnogorci, što posebno potvrđuju pasoši toga vremena.

Nelegalnom Podgoričkom skupštinom 1918. godine nasilno je ukinuta Kraljevina Crna Gora. Tada je izvjesni ,,nebirani“ poslanik Fatić ,,odlučio“ da ,,od danas nijesmo Crnogorci no Srbi“. Od tada, po drugi put, nastaju fluktuacije i muke crnogorske države i nacije. Zbog toga danas unuci misle da su im đedovi bili Srbi, iako su to bili ,,zabranjeni Crnogorci“, zbog čega se pogrešno nacionalno izjašnjavaju.

U novoformiranoj Kraljevini SHS i Kraljevini Jugoslaviji protivpravno su nestali i Crna Gora i Crnogorci. Crna Gora je nasilno ,,transformisana“ iz države u regiju Zetsku banovinu, a Crnogorci nasilno i lažno pretvoreni u Srbe. Zbog toga popisi tog vremena, poslije 1918. godine, ne prepoznaju postojanje Crnogoraca, jer su popisivani - pod pojmom Srba.

Prema popisu iz 1921. godine, od ukupno 223.091 stanovnika, srpskim i hrvatskim jezikom govorilo je 205.550 ili 92,14 odsto, a albanska nacionalna manjina je imala 17.133 stanovnika. Crnogorci su bili ,,ukinuti“ Podgorčkom skupštinom.

Zetska Banovina Kraljevine Jugoslavije je 1931. godine imala 925.516 stanovnika. Crna Gora u današnjim granicama je imala tada 360.044 stanovnika. Tada se govorilo srpskim, hrvatskim i slovenačkim jezikom - 339.955 (94,42 odsto), a arnautskim - 18.098 (5,03 odsto). Stanovništvo su činili: pravoslavci - 272.702 (75,74 odsto), muslimani - 61.038 (16,95 odsto) i rimokatolici - 26.070 (7,25 odsto).

Stvarni i profesionalni popis stanovništva je počeo tek nestankom Kraljevine Jugoslavije, novoformiranom državom FNRJ/SFRJ, poslije Drugog svjetskog rata.Tada je Crnoj Gori vraćena crnogorska nacija i država.

U Crnoj Gori je 1948. godine živjelo 377.187 stanovnika, od čega su Crnogorci 342.009 (90,67 odsto), Albanci 19.425 (5,15 odsto), Hrvati - 6.808 (1,8 odsto). Najmalobrojniji narod su bili Srbi - 6.707 (1,78 odsto), dok je neopredijeljenih bilo svega 387 (0,001 odsto).

Druga crnogorska država - Kraljevina Crna Gora do 1918. godine

Prema popisu iz 1953. godine Crnogoraca je bilo 363.686 (86,62 odsto), Albanaca 23.460 (5,58 odsto), Srba 13.864 (3,3 odsto), Hrvata 9.814 (2,34 odsto) i neopredijeljenih 6.424 (1,53 odsto)

Prema popisu iz 1961. godine u Crnoj Gori je bilo 471.894 stanovnika i to: Crnogorci 383.988 (81,37 odsto), Muslimani 30.665 (6,5 odsto), Albanci 25.803 (5,47 odsto), Srbi 14.087 (2,99 odsto), Hrvati 10.664 (2,62 odsto) i Jugosloveni 1.559 (0,33 odsto).

Prema popisu iz 1971. godine od 529.604 stanovnika su bili: Crnogorci 355.632 (67,15 odsto), Muslimani 70.236 (13,26 odsto), Srbi 39.512 (7,46 odsto), Albanci 35.671 (6,74 odsto), Jugosloveni 10.943 (2,07 odsto), Hrvati - 9.192 (1,74 odsto).

Prema popisu iz 1981. godine od ukupno 584.310 stanovnika su bili: Crnogorci 400.488 (68,54 odsto), Muslimani 78.080 (13,36 odsto), Albanci 37.735 (6,46 odsto), Jugosloveni 31.243 (5,67 odsto), Srbi 19.407 (3,32 odsto), Hrvati 6.904 (1,81 odsto), novi popisni entitet Romi1.471 (0,3 odsto).

Prema popisu iz 1991. godine od 615.035 stanovnika su bili: Crnogorci 380.467 (61,86 odsto), Muslimani 89.614 (14,57 odsto), Srbi 57. 453(9,34 odsto), Albanci 40.415 (6,57 odsto), Jugosloveni 26.159 (4,25 odsto), Hrvati 6. 244 (1,02 odsto), Romi 3.282 i novopopisni Makedonci 1.072, Slovenci 369, Mađari 205, Njemci 124, Rusi 118, dok su ostali 1.496 neizjašnjeni (943), regionalno određeni (998) i nepoznati (6.076).

 PROMJENA ETNIČKE STRUKTURE

U Crnoj Gori je 2003. godine bilo 620.145 stanovnika. Ovaj popis je karakterističan po tome što je bitno izmijenjen etnički sastav, poslije AB revolucije i velikog useljavanja iz ratom obuhvaćenih država.

Prvi put je smanjen broj Crnogoraca ispod 50 odsto jer se veliki broj Crnogoraca ,,prepisao“ u Srbe. Tako je nastala potpuno drugačija etnička struktura u Crnoj Gori: Crnogorci 267.669 (43,16 odsto), Srbi 198.414 (31,99 odsto), Bošnjaci - novi entitet nastao podjelom Muslimana 48.184 (7,77 odsto), Albanci 31.163 (5,03 odsto), Muslimani svedeni na 24.625 (3,97 odsto), Hrvati 6.811 (1,01 odsto), Romi 2.601 (0,42 odsto), Jugosloveni 1.860 (0,30 odsto), Makedonci 819 (0,13 odsto), Slovenci 415 (0,13 odsto), Mađari 362 (0,06 odsto), Rusi 240 (0,04 odsto), Egipćani 225 (0,04 odsto), Italijani 127 (0,02 odsto), Njemci 118 (0,02 odsto), ostali 2.180 (0,35 odsto), neizjašnjeni 26.906 (4,34 odsto), regionalno opredijeljeni 1.258 (0,20 odsto) i nepoznati 6.168 (1,00 odsto).

Mihailo Burić (FOTO: Pobjeda)

POSLJEDNJI POPIS

Posljednji popis stanovništva 2011. godine je takođe pokazao uticaj useljavanja izbjeglica, ali i ostataka uticaja Podgoričke skupštine. Ipak, po ovom popisu pokazuje se tendencija porasta broja Crnogoraca i blagog pada broja Srba, nakon referenduma 2006. godine (početak povratnog procesa).

Ukupan broj stanovnika je bio 620.029, od čega su Crnogorci 278.865 (44,98 odsto), Srbi 178.110 (28,73 odsto), Bošnjaci - 53.605 (8,65 odsto), Albanci 30.439 (4,91 odsto), Muslimani 20.537 (3,31 odsto), Romi 6.251 (1,01 odsto), Hrvati 6.021 (0,97 odsto)

Prelomna izmjena etničke strukture je ostvarena 2003. godine, zbog raspada SFRJ, useljavanja i nepoznavanja pogubnih efekata obnavljanja ,,narativa“ Podgoričke skupštine. Najveće strukturne etničke promjene su nastale između Crnogoraca i ,,novosrba“ i Muslimana i novostvorenih Bošnjaka. Ta dva procesa su tekla paralelno. Tako su od Muslimana (14,7 odsto ) ,,nastali“ Bošnjaci (8,65 odsto) i Muslimani (3,31 odsto), a od Crnogoraca (61,78 odsto) ,,nastali su“ Crnogorci (44,98 odsto) i Srbi ( 28,73 odsto).

Nacionalni i vjerski popis trebalo bi biti ubuduće druga odvojena tema, čiji cilj i metode popisa treba posebno definisati. Prosto zato što su nacionalnost i religija toliko intimne, lične kategorije da je pitanje da li se po toj osnovi ima pravo tražiti izjašnjavanje.

Popis treba da sadrži samo već definisane, za državu bitne planske elemente. Religijska i etnička struktura nema značaj za građansku državu, niti bilo kakvu osnovu za planiranje razvoja. Ti elementi su u stvari samo sami sebi cilj, koji kod nas nose loše poruke.

Treća - savremena crnogorska država

Pokazalo se da je crnogorska nacija za period popisa sa 90,67 odsto opala na 44,98 odsto, dok su Srbi sa 1,78 odsto porasli na 28,73 odsto. Zbog čega su za 15 godina Crnogorci izgubili procenat vodeće nacije u svojoj državi, koju su oni stvorili, opšte je poznato.

,,POKLON“

Državom se stvara nacija, pa su dukljanski Crnogorci, Crnogorci Kraljevine Crne Gore i građani ekološke države Crne Gore najvažniji entitet crnogorske nacije. I ne mogu biti ništa dugo.

To ne mogu promijeniti nikakvi popovi, siledžije, istoričari ili političari. Mora biti jasno i to da činjenica što volimo Srbiju ne može izmijeniti crnogorsku naciju.

Isforsirani narativ ko je Crnogorac, a ko Srbin, unio je u Crnu Goru neki nezdravi um, sa lošom namjerom i time bespotrebno proizveo krajnje iracionalni haos, onemogućavajući normalan rad, život i odnose među ljudima. Pominju se u javnosti mnoge varijante nastanka ovog ,,poklona“. Objavljuje se da su nam to ,,poklonili“ Rusija, Srbija, Crkva Srbije, srpski Crnogorci, crnogorski Srbi ili svi oni zajedno.

Umjesto da raste broj Crnogoraca u Crnoj Gori on drastično opada. Zato bi logično i racionalno bilo u novom popisu uvesti novu rubriku, kada je, ko, i bogomi kako, postao državljanin Crne Gore, što je mnogo potrebnije za sagledavanje stanja u državi, od religije i nacije.

Treba da se donese zakon, kao što imaju male evropske i arapske zemlje, đe se ne izdaju pasoši sa pravom glasanja nikome ko nema korijene u toj zemlji. Tako bismo praktično riješili sve probleme spontanog ili namjernog demografskog inženjeringa.

Mogu se izdavati pasoši ili dozvole, kao što Đoković ima u Monaku ili Hrvatskoj, bez prava glasa ili čak i državljanstva. Treba učiti na primjerima kako su se Arapi održali u Emiratima. Arapa u državi sa svim pravima ima otprilike svega 15 odsto, dok doseljenici imaju samo osnovna prava, bez prava odlučivanja o državnim pitanjima.

Tako bi se onemogućio nastanak haosa stvaranja apstraktnih ,,raznih vrsta nacija“ u Crnoj Gori (maloukrajinskih, političkih, kadrovskih, zapošljavačkih, televizijskih, nesposobnih, nestručnih i slično). Crna Gora je po ovim apsurdima postala novitet u svijetu, čime je doveden u pitanje njen dosadašnji autoritet: ,,O, najmanja od naroda, ti velika Crna Goro“.

 (Autor je akademik DANU)  pobjeda