Istorija

Gavrilo Dožić 1931. radi na istoriji CRNOGORSKE PRAVOSLAVNE CRKVE

(15 riječi)

Priredio: Vladimir Jovanović

Nije javno objavljen, ako je sačuvan, rukopis o istoriji Crnogorske pravoslavne crkve na kojem je 1931. godine radio Gavrilo Dožić, područni mitropolit crnogorsko-primorski Srpske pravoslavne crkve na Cetinju (na slici gore). 

Rođen u Knjaževini Crnoj Gori, zamonašen u Vaseljenskoj patrijaršiji, za sveštenika je Dožić rukopoložen u Crkvi Kraljevine Srbije i bio u Carigradu njezin podvorjanin na Fanaru. No sa Srbima je 1911. Dožić imao mučne sukobe, razapinjala ga beogradska štampa kao izdajnika srpstva iz razloga što je — uz svesrdnu podršku Kraljevine Crne Gore — Vaseljenska patrijaršija obavila njegovu episkopsku hirotoniju i postavila ga u Prizrenu (tada pod Turcima) za svojega eparhijskoga vladiku raško-prizrenskoga. 

Po izbijanju Balkanskih ratova, Srbi su umarširali u Prizren, pa je Dožić prebjegao u domovinu, crnogorsku kraljevinu koja je krajem 1912. oslobodila i pripojila Peć i Metohiju. Na Cetinju je Dožića krajem 1913. kralj Nikola I Petrović-Njegoš svečano postavio za prvoga eparhijskoga arhijereja-mitropolita novoustrojene Pećke eparhije Crnogorske pravoslavne crkve. 

A da bi se u novemvru 1918. dodvorio Srbima, Dožić je izdao i crnogorstvo i kralja Nikolu i Kraljevinu Crnu Goru i našu Crkvu. Pogazio je zakletvu, prisegnuo Karađorđeviću, pa avanzovao 1920. u mitropolita na Cetinju, blagoslovio 1925. rušenje, do temelja, Njegoševe grobnice na Lovćenu, tj. crkve Svetoga Petra Cetinjskoga na Jezerskome vrhu radi gradnje „kapele” Aleksandra Karađorđevića — i nakon kontroverznih okolnosti smrti Varnave Rosića 1938. postaviće ga za patrijarha SPC. 

Međutim, Dožić će izdati i Karađorđevića, Petra II. Iako je još u maju 1945. u Sloveniji pričešćivao kraljeve četnike i ljotićevce (srpske naciste), Dožić se novembra 1946. vratio iz emigracije u Beograd i ostao do smrti vjeran jedino Titu; srijetali su se srdačno — uostalom, maršal i Dožić su komšije na Dedinju, obojica stanari vila u Rumunskoj ulici. 

U knjizi „Život u vremenima: Gavrilo Dožić 1881-1950” (Beograd, 2006, 321) istoričarka dr Radmila Radić navodi „patrijarhov san, da je sa Titom spavao u istom krevetu”, a srpski komunistički političar Vlado Zečević u memoarima „Sviće sloboda: od Jajca do Beograda” (Beograd, 1971, 21) objavljuje provjerljivu činjenicu:

„Gavrilo Dožić, patrijarh SPC, po dolasku iz Italije u Beograd, govorio je na Sveslovenskom kongresu i završio govor pozdravljajući dva najveća Slovena, STALJINA i TITA”; etc. 

„Ilustrovani zvanični almanah-šematizam Zetske banovine” — koji je usred diktature Aleksandra Karađorđevića 1931. izdan na Cetinju, a štampan u Sarajevu, izdavač Kraljevska banska uprava Zetske banovine, urednik Jošo F. Ivanišević — pod egidom „Vjerski dostojnici” donosi biografiju Dožića (str. 231-232), ne bez nepreciznosti: npr. nije rođen „u selu Vrnjcima”, nego Vrujcima; ima i „korisnih nejasnoća”, recimo ne pojašnjava se da je Dožić u Peći bio eparhijski arhijerej Crnogorske crkve. 

Biografija sadrži u posljednjoj rečenici jedan prezentan, a time pouzdaniji i interesantniji podatak, koji glasi:

„Ogledao se [Gavrilo Dožić] i na bogoslovskom književnom polju, a sada radi na istoriji CRNOGORSKE PRAVOSLAVNE CRKVE”.

Ovo za mnoge danas može izgledati u najmanju ruku neobično, ali nije: poricanje viševjekovne Crnogorske pravoslavne crkve je relativno novijega datuma i jedna je od ciljanih kontaminacija dva pola anticrnogorske i antipravoslavne ideologije, importovane iz Srbije, svejedno da li je to komunizam ili svetosavlje, najprije kroz potiskivanje „u zaborav”, a od sredine 1980-ih javnim atacima falsifikovanjâ i masnim lažima; dočim, starijim generacijama Crnogoraca opštepoznatu činjenicu da je Crna Gora stoljećima imala svoju autokefalnu Mitropoliju, u kojoj su kršteni, niko pri čistoj svijesti nije pokušavao negirati — pa ni 1931. godine Gavrilo Dožić. 



2 Komentara

DhQyhF Postavljeno 22-07-2023 08:29:17

finpecia from india online For univariate analyses, we calculated means with SAS PROC SURVEY MEANS, using the domain command to estimate means in subpopulations; differences between groups were assessed with SAS PROC SURVEYREG

Odgovori ⇾

floache Postavljeno 06-05-2023 17:49:33

They should be aware of newly approved treatment options and can assist with dosing of the various medications used, as well as assess for drug inducing hyperkalemia agents cialis generic reviews You run the risk of developing ovarian hyper stimulation syndrome OHSS, a painful, albeit temporary condition, which typically goes away on its own

Odgovori ⇾

Ostavite komentar

• Redakcija zadržava puno pravo izbora komentara koji će biti objavljeni. • Komentari koji sadrže psovke, uvrede, prijetnje i govor mržnje na nacionalnoj, vjerskoj, rasnoj osnovi, kao i netolerancija svake vrste neće biti objavljeni. • Prilikom pisanje komentara vodite računa o pravopisnim i gramatičkim pravilima. • Nije dozvoljeno pisanje komentara isključivo velikim slovima niti promovisanje drugih sajtova putem linkova. • Komentari u kojima nam skrećete na slovne, tehničke i druge propuste u tekstovima, neće biti objavljeni, ali ih možete uputiti redakciji na kontakt stranici portala. • Komentare i sugestije u vezi sa uređivačkom politikom ne objavljujemo, kao i komentare koji sadrže optužbe protiv drugih osoba. • Objavljeni komentari predstavljaju privatno mišljenje autora komentara, i nisu stavovi redakcije portala. • Nijesu dozvoljeni komentari koji vrijedjaju dostojanstvo Crne Gore,nacionalnu ,rodnu i vjersku ravnopravnost ili podstice mrznja prema LGBT poulaciji.