Saksonski (njemački) kralj Fridrich Avgust bio je prvi krunisani gost u Crnoj Gori 1838. godine.  Inače Crnu Goru su posjećivale i mnoge druge značajne ličnosti kao što su botaničari, putopisci, naučnici ali i avanturisti i prostor Crne Gore često se nalazio u njihovim djelima u vrijeme Njegoševe vladavine.  Divili su se njenim predjelima, mentalitetu, načinu života i običajima Crnogoraca.  Isticali su njihovu hrabrost, patriotizam i gostoljubivost. Pisali su da je Petar II Petrović Njegoš vladar Crne Gore a ujedno i poglavar Crnogorske crkve. Da je izrazito gostoljubiv, obrazovan, elokventan, da razgovara sa lakoćom, da je stasit i lijep čovjek.

U Njegoševo doba (1831-1851) porastao je politički interes za Crnu Goru u Evropi, kao i za malobrojniji, slobodarski, crnogorski, ratnički narod, te interesovanje za njihov patrijarhalan život i običaje.  Njegoš je vizionarski radio na otvaranju Crne Gore prema svijetu i upoznavanju stranaca sa njenom društveno ekonomskom stvarnošću. Tome je mnogo doprinijelo i njegovo često putovanje u inostranstvo, a naročito u Trst i Beč. A njegov atraktivan i prijatan izgled,  dodatno je privlačio pažnju savremenika.

Put Cetinje- Njeguši-Kotor je dugo vremena bio glavni put preko koga je Crna Gora izlazila na more. Poznat je kao”Crnogorski put” koji je sa mnogo serpentina išao od sjevernih kotorskih vrata, gdje se nalazio crnogorski Pazar, pa do Njeguša i Cetinja.  Inostrani gosti su se na Cetinju redovno zadržavali više dana, a svoje utiske i zapažanja publikovali na povratku u svoje zemlje, što je doprinosilo informisanju o Crnoj Gori i Crnogorcima i stalnom interesovanju stranaca da posjete Cetinje.

Njegoš je svojim gostima u susret slao konje i pratnju, da bi im olakšao dolazak, i dočekivao ih pucnjavom iz oružja i oglašavanjem truba što je dodanto njihovom dolasku davao svečani karakter i znak dobrodošlice. Sve to čini da interesovanje za Crnu Goru postaje sve veće. Tako je, poslije izgradnje Bilijarde 1838. godine, uslijedilo mnogo interesantnih i značajnih posjeta. Njegoš je sa gostima razgovarao na ruskom, francuskom njemačkom i italijanskom jeziku, šetao i jahao sa njima po Cetinskom polju i priređivao objede sa originalnom domaćom kuhinjom, što je imalo efekat da se osjećaju ugodno u prijateljskoj sredini.

Sredinom 1838. godine Crnu Goru je posjetio saksonski kralj Fridrih Avgust sa velikom pratnjom i zadržao se nekoliko dana. Kao strastveni ljubitelj botanike, bio je ne samo privučen kuriozitetima njene jedinstvene flore, već je želio i da se upozna sa osobenostima crnogorskog naroda. Njegoš ga je dočekao kod sela Mirca na granici sa Austrijom, ali nije sišao u Kotor da ga lično dočeka, jer mu kao gospodaru nezavisne zemlje nije dolikovalo da ga sačekuje na tuđoj teritoriji, bez obzira na njegov visoki rang. Dočekao ga je više kao Knez i vladar, nego kao vladika. Ovu posjetu je iskoristio da naglasi nezavisnost Crne Gore i pokaže sve oblike tradicionalnog gostoprimstva.

Put saksonskog Kralja skrenuo je pažnju Evrope na našu zemlju, prije svega što je ovo bio jedan od rijetkih krunisanih gostiju u prvoj deceniji Njegoševa vladavine. O tom putu uredne bilješke vodio je Bartolomeo  Bjazoleto  (Bartolomeo Biasoletto),  koji je bio u njegovoj pratnji. Kasnije je napisao knjigu o toj posjeti, o susretu dva vladara,  koja je prvi put objavljena u Trstu 1841 godine.

O putu saksonskog kralja pisala je sva evropska, a posebno njemačka štampa, sa mnogo netačnosti i izmišljotina o Crnoj Gori. Bartolomej Bjazaleto, koji je bio svjedok cijele posjete, u svojoj knjizi napisao je objektivni prikaz posjete sa svim pohvalama. Takođe u kraljevom ličnom dnevniku je zapisano da je kralj Avgust zadovoljan Njegoševim dočekom, a crnogorska prijestolnica je tada prvi put dočekala jednog stranog vladara. Ova posjeta otvorila je put mnogim narednim posjetiocima, koji će nositi glas o Crnoj Gori širom Evrope i dalje.

Povezanosti Crne Gore i Njemačke, odnosno Pruske jača od 1856. godine, za vrijeme Knjaza Danila, kada je u međunarodnoj komisiji za razgraničenje Crne Gore i Turske, bio i predstavnik Pruske Baron Lihtenberg, koji je bio konzul Pruske u Dubrovniku, a svojim djelovanjem mnogo je pomogao Crnoj Gori.

Knjaz Nikola je 1868 godine posjetio Berlin. Bio je srdačno primljen na dvoru kraljevine Pruske i uspostavio čvrste veze sa kraljevskom dinastijom Hoencolerna.  Oto fon Bizmark koji postaje Kancelar Njemačke, bio je inicijator Berlinskog kongresa, na kome je Crna Gora priznata kao 26 nezavisna država 13 jula 1878 godine.

Značajne su i porodične veze koje su počele da se grade sa evropskim dinastijama. Crnogorski princ Danilo oženio se sa njemačkom princezom Jutom, iz dinastije Mecklenburg Strelic. Vjenčanje je održano 15. jula 1899. godine na Cetinju. Dan ranije princeza je prešla u pravoslavnu vjeru i dobila je ime Milica. Dvije godine ranije 1897. godine crnogorska princeza Ana Petrović udala se za njemačkog princa Franca Batenberga. Tako da ove dvije zemlje, osim prijateljstva vezuju i dva braka dinastičkih potomaka. Crnogorski knjaz Nikola je 1905 godine bio gost njemačkog cara Wilhelma II Hoencolerna, na carskom dvoru.

Godine 1906. na Cetinju, prvi diplomatski predstavnik je bio Pelgrimi Baltaci. Svečanosti proglašenja Crne Gore za Kraljevinu 1910 godine prisutan je bio njemački princ Friedrich Meklenburg Strelic, a prisustvovao je i izvanredni poslanik Njemačke Henry  Ekard.

Sve ovo je razlog više da Njemci posjete Crnu Goru i sami se uvjere u bliske istorijske i kulturne veze Crne Gore i Njemačke, odnosno bliske i prijateljske veze između crnogorskog i njemačkog naroda. Zato posjetite Crnu Goru i prijestolnicu Cetinje.

(Autor je publicista i član Franačko-crnogorskog udruženja ”FRAMOG”  Nürnberg, Njemačka, a ovaj tekst je preveden i objavljen na sajtu Mišela Badela, koji promoviše Crnu Goru na njemačkom jeziku.)